Celal Gürbüz, bayram öncesi varoluşçuluk seminerleri veriyor. Gün eski tartışmaları güncelliyor. Felsefe ve bilimde güncel olan bayram paradigması oluyor da “hep-olan” (varlık) da “var-olanın” peşini bırakmıyor. Teori ve pratik iç içe geçiyor.
Yokluk, hiçlik, varlık, varoluş, hareket, özgürlük, yazgı, seçim… Var-olanı mı yaşıyoruz seçtiğimizi mi?
Varlığın teorisi olur da, oluşun da olur mu? Teorinin veya etiğin dayanağı, nesnesi, göndermesi ne?
Nesneyi olduğu gibi görebiliyor muyuz, yoksa perspektifli mi görüyoruz?
Yanılgının kaynağı duyum mu yoksa zihin mi? Algı ikisinin arasında, arada derede bir yerde mi?
Duyum ve algı yanıltmıyorsa biz hep neyse onu mu yaşıyoruz, daha doğrusu yaşamayıp tekrarlıyor muyuz?
O halde, yaşama bir tür varlığı aşma yanılgısı mı? Yanılgısız olanı tekrarlama mı?
Yaşama ve bayramlar bir tür sosyal realite veya illüzyon (yanılsama), hatta halüsinasyon (sanrı) mu?
Varlık yazgı mı özgürlük mü? Ya oluş?
Yaşama yazgıyı mı tekrarlama, kendi istem arzu ve ideallerimizi mi? Birincisi varlık, ikincisi oluş mu?
Birincisi mi ikincisi mi gerçek veya yanılgıdır? Yoksa her ikisi de mi?
Yanılgının kaynağı nefis mi, duyum mu, zihin mi?
Bayramlar ve seçimler gerçek mi yanılgı mı?
Bayram veya festivaller paylaşma süreci idi, giderek tüketim sürecine mi dönüşüyor?
Bayramlar; insanlığın üretimi, toplumun üretimi, açlığın ortadan kaldırılması, savaş ve çatışmaların ortadan kaldırılması, dargınların barıştırılması, iyiliğin güzelliğin artırılmasına mı, emperyalizmin, iç dış iktidarın ortadan kaldırılmasına mı yarıyor yoksa uzatılmasına mı? Mülkün mülkiyetin unutulmasına mı yoksa hatırlanmasına mı yarıyor?
Bayram daha çok idealara, umutlara, ütopyalara, dileklere yakın gibi gözüküyor da tam tersi de olabilir.
Ya seçimler?
Hayat bayram olsa bayram, bayram olmaktan çıkar mı, onu bilemiyorum, ancak her gün seçim yapılsa ki, ben ondan yanayım, halkın elinde bir tek seçimi kalmış, o zaman seçim, seçim olmaktan çıkar mı, bence çıkmaz. Sartre’a göre de çıkmaz da biraz bunaltıyı çözer mi, bunalımı azaltır mı, onun da ucu açık.
Bayram ve 23 Haziran seçimleri.
Bireysel bir karar mı, kamusal bir karar mı; özgür bir seçim mi, şartlı hatta tümden bağımlı bir seçim mi?
Yenisi aslında eskinin devamı mı, yoksa yeni bir şey mi? Hem eski hem yeni mi?
Bu yazının konusu veya perspektifi; 23 Haziran mı, yazın başlaması mı, baharın sonlanışı mı, hareket mi, değişim mi, Erdoğan ve AKP’nin tükenişi İmamoğlu’nun yükselişi mi, dönüşüm mü, kötüleşme mi, iyileşme mi?
Bayram veya seçimler gerisinde perspektif olan bir durum mu?
Perspektif sorunu doğamızdan mı, yiyip içtiklerimizden mi, gezip gördüklerimizden mi, zümrelerimizden mi, sınıfımızdan mı, duyumdan mı zihinden mi kaynaklanıyor?
Perspektif de zümreler gibi spekülatif mi?
Ya bankaların, borsaların, piyasaların, tekellerin, kartellerin spekülasyonu; onlar da perspektifle mi ilgili?
İşin sınıfsal yanı, doğa yanı, duyum yanı; spekülatif olmayanı mı?
Dün araftı. Bugün bayram. Yarın normal gün olacak.
Mart’ta bahar, Haziran’da yaz, Eylül’de sonbahar.
Mihenk, duruş, ölçü veya perspektif neyse öyle işte.
Böyle diyebiliriz de o halde ölçü de ölçü olmaktan veya kalıcı olmaktan çıkmaz mı? Ölçü daha evrensel ise, o halde güncel olmaklığı içine alıp aşar mı yoksa güncel olanı ölçerken yanılır mı? Yanılırsa ölçü olmaktan çıkar mı?
Duyumun algıya dönüşmesi için zihne de ihtiyaç var mı yok mu?
Başa geri döndük. Bayram bitti. AKP dönemi de, 23 Haziran da geçer.
Hayat da zaten akıp gidiyor, durmayanından.
Hayat ve üretim ilişkileri, iş ve işsizlik hiç tatil yapmayanından mı, durmayanından mı? Yoksa arada bir bayramı seçimi, 31 Mart’ı, 23 Haziran’ı mı var?
Geçmiş bayramınız kutlu olsun.