Aile, Çift ve Evlilik Terapisti Anila Çelik, 'Lügat Yalanı' ya da 'Patojenik Yalan' olarak adlandırılan patolojik yalan söyleme, insanlar için bir tür psikolojik durum olduğunu, ancak, patolojik yalan söylemenin net ve kesin bir nedeninin belirlenmediğini söyledi.
Yalanın birçok faktörün etkileşimi sonucunda ortaya çıkabileceğine dikkat çeken
Aile, Çift ve Evlilik Terapisti Anila Çelik, alışkanlık olarak yalan söyleyen veya sık sık yalan söyleme davranışında bulunan bireyler, eylemlerinin altında yatan çeşitli özellikler veya nedenler sergileyebildiklerini ifade etti. Çelik sürekli yalan söyleyen bireylerin bazı potansiyel nedenleri veya özelliklerini şöyle sıraladı::
*Patolojik Yalan Söyleme: Bazı kişilerde patolojik yalan söyleme veya pseudologia fantastica olarak bilinen bir durum vardır. Sık sık ve takıntılı bir şekilde, genellikle açık bir neden olmaksızın, bazen yalanlar kolayca tespit edilebilse veya görünürde bir amaca hizmet etmese bile yalan söylerler.
*Düşük Benlik Saygısı: Özsaygısı düşük olan kişiler, kendi imajlarını güçlendirmek veya kendilerinin idealize edilmiş bir versiyonunu yaratmak, başkalarından onay veya hayranlık almak için yalan söyleyebilirler.
*Sonuçlardan Kaçınma: Sürekli yalancılar, eylemlerinin sonuçlarıyla yüzleşmekten kaçınmak veya sorumluluktan kaçmak için yalan söyleyebilirler. Sorumluluktan kaçmak için hikayeler uydurabilirler.
*Manipülasyon ve Kontrol: Bazı kişiler yalan ve hileyi, durumları manipüle etmek veya başkalarını kontrol etmek için bir araç olarak kullanır ve sonuçları kendi lehlerine etkilemeye çalışırlar.
*Altta Yatan Psikolojik Koşullar: Narsistik kişilik bozukluğu, antisosyal kişilik bozukluğu (sosyopati) veya borderline kişilik bozukluğu gibi bazı ruh sağlığı durumları, bir semptom veya başa çıkma mekanizması olarak yalan söylemeyi içerebilir.
*Alışılmış Davranış: Bazı insanlar için yalan söylemek zamanla alışılmış bir davranış haline gelir. Sonuçlarını veya başkaları üzerindeki etkisini düşünmeden alışkanlıktan dolayı yalan söyleyebilirler.
*Dikkat Çekme Arayışı: İlgi veya sempati arayan kişiler, sempati kazanmak veya dikkatleri üzerlerine çekmek için hikayeler uydurabilir veya ayrıntıları abartabilirler.
Altta yatan psikolojik veya duygusal sorunlardan kaynaklanabileceğinden, sürekli yalan söyleme davranışına empati ve anlayışla yaklaşmak çok önemlidir. Açık iletişimi teşvik etmek ve dürüstlüğe değer verilen güvenli bir ortam yaratmak bazen bireylerin doğruları söylerken daha rahat hissetmelerine yardımcı olabilir.
