Bilim tarihinde çok önemli işler yaptığı halde, çoğu kimsenin hiç tanımadığı,hatta bilinçli bir biçimde unutturulan kişiler vardır Çünkü genellikle otoriteyle başları derttedir
Tokatlı Lütfi veya diğer adıyla Sarı Lütfi’yi yaniMolla Lütfi’yi anlatmaya çalışıyorum.
15. yüzyılda, Fatih Sultan Mehmet ve II. Beyazıt dönemlerininünlü matematikçilerden biridir. Ali Kuşçu’nun öğrencisi olmuş, Kuşçu’dan öğrendiği matematiği Sinan Paşa’ya aktarmış. Sinan Paşa, bu sayede matematik öğrenmiştir.
Sinan Paşa’nın önerisiyle Fatih Sultan Mehmet’in özel kütüphanesinin başına getirilmiştir. Kitap seven, okumayı seven, bilimi seven, araştırmayı seven biri için bulunmaz bir fırsat, muhteşem bir hazinedir kütüphane. Molla Lütfi, bu şansı çok iyi kullanmış, pek çok değerli kitaptan değişik bilimleri öğrenme fırsatı bulmuştur.
Molla Lütfi, çevresinde sözünü sakınmayan biri olarak bilinir. Fatih Sultan Mehmet’in medrese müfredatından bazı dersleri kaldırması üzerine, Fatih’e çıkıp“Sultanım, medreselerden geometri, matematik ve felsefeyi çıkarırsanız yakında ordunuzda köprü yapacak mimar, doğru karar verecek kadı bulamazsınız,” der. Sen misin diyen, Sivrihisar’a sürülür.
Fatih’ten sonra tahta çıkan Beyazıt, tüm siyasi mahkûmları affedince,hem İstanbul’a , hem de medresedeki görevinedöner
Çalışmalarını matematik ve astronomi üzerine yoğunlaştırır. Bir kitap yazar ve yüzün üzerinde farklı bilim alanının tanımını yapar.
Sahn-ı Seman medreselerindeki eğitimi ve dönemin bilimcilerini eleştirmektedir. Eleştirilerinin temel noktası da medresede pozitif bilimlerin azalması ve yerini dini bilgilerin almasıdır. Bir tartışmasında, “Namaz kuru bir tekrar, bir alışkanlık, eğilip kalkmaktan başka bir şey değildir,” demesi Molla Lütfi’nin sonu olmuştur. Mahkemece suçlu bulunue ve Beyazıt’ın onayıyla kılıçla boynu vurulur.
Bu infaz, halk tarafından da büyük bir haksızlık olarak değerlendirilmiştir. Hatta dönemin bazı ileri gelenleri ve şairleri, Molla Lütfi'nin çekememezlik yüzünden öldürüldüğünü, bu nedenle de şehit sayılması gerektiğini vurgulamışlar.
Halil İnalcık'a göre Molla Lütfi “tutuculuğun kurbanı özgür düşünceli bir bilgin olarak anılması gereken , üstün bir bilgisi ve geniş hoşgörüsü nedeniyle yaşadığı yüzyılı aydınlatan bilim adamlarından biridir.”.
Molla Lütfi’nin öldürülmesi, Osmanlı’da pozitif bilimlere karşı hareketin başlangıcı kabul edilebilir. Başına gelenler ise Sokrates’in başına gelenlerdenfarksızdır.
Osmanlının yükselme döneminde bile, bilime ve farklı düşüncelere karşı pek de hoş görüyoktur. Yükselen Osmanlı değil, Molla Lütfi ve benzerleridir.
OKULLARDAN MATEMATİK, FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, FELSEFEYİ YOK EDEN MOLLA EĞİTİM BAKANLARIMIZ;
• GERÇEKTE MOLLA OLAN LÜTFİ Mİ, YOKSA SİZ MİSİNİZ?
• HALİL İNALCIK SİZİN İÇİN İKİ LAF ETSEYDİ, NE DERDİ ACABA?
BENİMDE SÖZÜM VAR ELBET AMA…
• SAYFA TEMİZ KALSIN. NE DERSİN ZİYA BEY?
