Bilmem hatırlar mısınız, 2016 yılı Temmuz'unda dönemin Adalet Bakanı’nın TBMM Kürsüsü’nden 'OHAL’i sadece 3 ay için çıkardıkları, hatta 3 ay bile sürmeyeceği' söyleminin siyasi bir atmasyondan ibaret olduğu sonradan ortaya çıktı.

Bu ifadelerin üzerinden 3 ay değil 24 ay, 90 gün değil 729 gün geçti.

729 günük süreçte olağanüstü hal uygulaması üçer aylık sürelerle tam 7 kez uzatılsın diye el kaldıranlar başlangıçtaki söylem için ne düşünüyorlar bilemiyorum... Ancak aşagıda küçük bir bilançosunu vereceğim OHAL döneminin yerine şimdi 'KALICI OHAL' getirildiğine yönelik yaygın bir söylem ve kaygı olduğunu kesinlikle biliyorum. Geçmiş dönemdeki uygulamalar gelecek için taşınan kaygıların haklılığını ortaya koyuyor.

İki yıllık OHAL döneminde 36 tane Kanun Hükmünde Kararname (KHK) yayınlandı. Bu KHK’lar ile:

 71 bin 274 kişi gözaltına alındı.
 50 bin 510 kişi tutuklandı.
 118 bin 813 kişi açığa alındı.
 129 bin 410 kamu görevlisi ihraç edildi.
 7 bin 267 subay, astsubay görevden alındı.
 52 kişi intihar etti.

 10 kişi kayboldu.
 446 bin kişi hakkında adli işlem yapıldı.
 70 gazete için kapatılma kararı verildi.
 25 radyo kapatıldı.
 20 dergi kapatıldı.
 18 televizyon kanalı kapatıldı
 500’den fazla akademisyen işlerinden oldu.
 1431 dernek kapatıldı.
 94 belediyeye kayyum atandı.
 Şehit ve gaziler arasında ayrım yapılarak 15 Temmuz şehit yakınlarının ve gazilerin özlük hakları daha üstün kılındı.

İki yıllık dönemdeki uygulamalarda olağanüstühal ilanının gerekçesiyle hiç alakası olmayan birçok düzenlemelere de gidildi. Gelin bazılarına birlikte bir göz atalım:

 Kimi suçlarda denetimli serbestlik süresi 1 yıldan 2 yıla çıkarıldı.
 Koşullu salıverme için cezanın üçte ikisini yatma şartı, “yarısı” olarak değiştirildi.
 Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı kapatıldı.
 Öğretim elemanı emeklilik yaşı 72’den 75’e yükseltildi.
 Dershane öğretmenlerineKPSS şartı olmadan sözleşmeli öğretmenlik hakkı verildi.
 Belediye başkanlarının görevden alınıp, yerlerine kayyum atanabilmesinin yolu açıldı.
 İçişleri Bakanlığı’na yurt dışı teşkilatı kurma yetkisi verildi.

 Rektör atamalarında üniversitelerdeki seçim sistemi kaldırıldı.
 Araç tescil hizmetleri noterlere devredildi.
 At yarışı, şans oyunları lisans hakkı 49 yıl süreyle Türkiye Varlık Fonu’na verildi.
 Şeker Kurumu ile Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) kapatıldı.
 Kamudaki taşeron işçilerin bir kısmı sürekli işçi kadrosuna getirildi.
 Öğrenci etüt eğitim merkezlerinin en geç 29 Temmuz 2017 tarihi itibarıyla kapanması öngörüldü.
 Kış lastiği kullanımı zorunluluğuna ilişkin yaptırımlar düzenlendi.
 Evlilik programları, sağlığa zararlı ürünlere ilişkin programlar, haksız kazanca neden olacak şekildeyarışma, çekiliş, lotarya ve benzeri adlar altında ödül ve ikramiye veren programlar yasaklandı.


Ayrıca OHAL nedeniyle,


 Barışçıl gösteri ve toplantılara, hatta bilimsel etkinliklere bile izin verilmemiştir.
 Haklı olsa bile grevler ertelenmiştir.
 Ekonomik sıkıntılar katbekat artmıştır (Dolar 20 Temmuz 2016 öncesi 2,98 iken, kısa süre önce 4, 92 ye yükselmiştir. 2 yıllık OHAL döneminde dolar yüzde 65 oranında artış göstermiştir. OHAL öncesi faiz 10,25 iken, OHAL döneminde yüzde 20'leri aşmıştır).
 Türkiye’nin dış borcu 423,1 milyar dolardan 453,2 milyar dolara yükseldi.
 Özgür basın neredeyse tamamen susturulmuştur.
 Kamuda istihdam edilenlerin neredeyse tamamı mülakatla alınmıştır.

Şimdi OHAL’i kalıcı hale getiren bir yasal düzenleme TBMM'nin gündemine getirilmiştir. Belki OHAL’in ismi kalkıyor ama cismi yerli yerinde duruyor. Yeni düzenlemenin ana başlıklarına da bir göz atarsak kaygılardaki haklılığı daha iyi anlamış oluruz;

 Bugüne kadar üçer ay üçer ay uzatılan OHAL’i üç yıllığına uzatıyor.
 Teklifle valilere sıkıyönetim komutanlarının kullandığı yetkilere benzer yetkiler veriliyor. Valiler şüpheli gördüğü kişiyi 15 gün süreyle şehirden atabilecek.
 Valiler toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkını kısıtlayabiliyor.
 Kamu görevine iade edilmesine karar verilenler eski işlerine dönemeyecek.
 Kamu personeli için OHAL koşullarını 3 yıl boyunca aynen koruyor.
 Askerlerin emriyle üst araması yapılabilecek.
 Gözaltı süresi 4 gün en fazla iki kez uzatılabilecek.
 Kurumlar kamu çalışanlarının görevine son verebilecek.