Birkaç gündür hepimiz birbirimiz yeni yılını iyilik temennilerinde bulunarak kutluyoruz. Öncelikle sevgi, saygı, sağlık, huzur ve mutluluk diliyoruz birbirimize. Geleceğimizi hep beraber sağlıklı, mutlu ve güzel görmek istediğimizi belirtiyoruz. Bir bilincin sonucu olarak gelecek kurgulanır. Bu bağlamda yeni bir başlangıç, organize olmak, muhasebe yapmakta çok güzel. Yılın son gecesi aile, eş dost bir araya gelmek birlikte hoş zaman geçirmek, birbirine değer vermekte güzel. Bu güzel duygular ile 2022 yılını geride bırakarak 2023 yılına girdik. Umutlar ve dilekler 2023 yılında başta bölgemizde ve dünyanın değişik bölgelerindeki çatışma ve savaşların son bulması, iklim değişimlerinin sınırlandırılması, göçlerin son bulması, milyonlarca insanın aç kalmaması en büyük dileğim. Ülkemizde öncelikle artan hayat pahalılığının azalması, liyakate dayalı bir iş yaşamının hakim olması, adaletin terazisini elinde tutan Roma tanrıçası Themis gibi adaletin tarafla gözü kapalı olması en çok arzu edilen beklentimizdir. Ülkemizin gelecekteki başarılı gelişmesi için başta fen okur-yazarlığa dayalı nitelikli bir eğitim, özerk bir bilim ve üniversite anlayışının hakim olması, demokratik bir yönetim anlayışı ile yurttaşların kendi anayasal yurttaş bilinci ile ülkesinin yöneticilerini seçtiği, yöneticilerinin halka hesap verebildiği bir yürütmenin hakim olduğu bir ülkede herkesin özgürce kendini ifade edebildiği, hakkını güvenle arayabildiği, gelişmiş bir ülke için mutlaka sağlanması gerek bir öncelikli taleptir. Kapı kuleden öteye geçtiğimizde içinde geçtiğimiz ülkelerde gördüğümüz oturmuş bir kent kültürü, planlı gelişmişlik, karşılıklı düşüncelere saygı, sokakta, iş yerinde ve evde insanın insandan değer gördüğü, kimsenin kendisini öteki ve aşağılanmış görmediği bir ülke arzu edilir(yor). Dünyanın 8 milyar insanın yaşadığı 194 ülkede, farklı renk, dil ve inançtan insanın ötekileştirmediği sevginin, barışın ve kardeşliğin olduğu bir yıl olması yönündedir.
Emeksiz, Liyakatsiz Başarının Doğa ve Toplumda Pek Karşılığı Yok
Yeni yılda barış, adalet, liyakat, demokrasi, güven, saygı ve sevgi ülkemizde ve dünyada hakim olsun eskisinden çok daha faza dilemeyi güzel bir duygunun ötesinde artık hava-su-ekmek kadar zorunlu görüyorum. Bilincim içinde en az son 50 yıldır her yeni yılda aynı dilekler ile büyütüldük ve gelişerek bugünlere geldik. Her şey sevmek ile başlar dendi. Sevmek, sevgi görmek kuru kuruya olmuyor. Önce karınların doyması, kişinin kendisini tanıması, sevginin ne olduğunu zihninde bilinçle içselleştirmesi gerekir. Tabii sevgi emek ister, emeğin bedeli ağır ve zor oluşan bir ulvi değerdir. Çalışarak, çabalayarak, yorularak, cesaretle talep ederek oluşan ve insanlığın sorunlarına derman olan emek çok daha kıymetlidir. Hak edilmiş bir başarı sevgi ve saygıya değerdir. Onun için kendinden çok topluma hizmet eden insanlar değerlidir. Hemen her toplum, öğretmenine, yazarın, şairine, felsefecisine, liyakatli politikacısına değer vermiş ve sahip çıkmıştır.
Yine de an itibarı ile içinde olduğumuz 2023 önce sağlık esenlik, sonrada herkesin kendini ifade etiği, liyakatin hakim olduğu, iş barışının sağlandığı, herkesin işi ve aş bulabildiği bir ülke olarak hak ettiğimiz yeni yüzyıla gireriz. Her ne kadar mevcut sorunlar çok da iyimser olamamakla birlikte yine de umudu yeşertmek için herkesin kendi üstüne düşen çabayı göstermesi gerekir. Üstüne düşen görevin bilinci ve sorumluluğu yetişkin birey olması özelliği ile eşdeğerdir. 64 yıllık ömrümde her yıl iyiyi ve güzeli diledim, çok mu daha iyiye gidiyoruz derseniz? Maalesef evet diyemem. Geçmişe göre daha da çok olanağa ve koşula sahibim. Ancak eskisi kadar rahat değilim. Ancak yine de umudun canlı tutulmasını, planlı olarak çalışmayı, bilinçle doğayı, insanı sevmeyi, emek üretmeyi elden bırakılmaması gerektiğine inanmaktayım. Başka bir ülke ve gezegende birleri gelip ülkenin devasa sorunlarını çözemeyeceğinden yine biz bireysel ve ortak akıl ile medeni dünyanın sorun çözme yöntemleri içinde sorunlarımızı bilinç ve umut ile çözeceğimize inanıyorum. Öğrencilerime de sorumluluk bilinci içinde önce umutla coşku ile işimizi hakkı ile yapacağımızı, ancak daha iyiyi de talep edeceğimizi belirtirim.
İnsanın Gerçekler İle Yüzleşmesi Gerekir
Günümüzde yaşanan birçok sorun kadar, insanın bilgi ve düşünce yapısının yeterince gerçekleştirememiş olmasının yaratığı çok ciddi bir sorun daha var ki insanın kendisini iyi eğitememiş olması, yanında çoğunun da küçük çıkarlarına yenik düşmesidir. Pandemi’de maske takmayı zor becerdik. Ancak çok sonra anladım ki çoğumuz maskeliymişiz de haberimiz yokmuş. Maskelerini çıkarıp kendin olmayı ne yazık başaramadık. Pandemiden kurtulmuş olmak maskesiz yaşama ve kar etmedi. Halen çoğu insanın gerçeği görmeye cesaret edemediğini görmek de üzücü. Birçok alanda sorunlarının çözümsüzlüğüne neden olan gerçeklerden kaçınmak, yalan ve çarpıtmaya kalkan insan sayısının çoğaldığı gerçeği de göz ardı edilemez. Umarım güzelim tarih ve kültürel zenginliğe sahip Anadolu’yu yaşanılabilir bir demokrasi ve sürdürülebilir bir yeni yaşam coşkusu coğrafyamıza hakim olur. Tarih ve coğrafya bilgisi olan insanlar için bu ülkenin daha çok gelişmişliği ve kültürel zenginlikle yaşamayı hak etiği söylenir.
İnsan İnsana Efendilik Taslamasın
İnsanın insana efendilik taslamadığı, üsten bakmadığı bir yıl olsun istiyoruz. Hiçbir kültürün, dilin dinin ve değerin ötekileştirilmediği bir yıl olsun. “Dili, dini, rengi ne olursa olsun iyiler iyidir, kötüler de kötüdür” denildiği, yanlış, yanlış doğru ya da doğu denilen bir dünya olsun isteriz.
Harper Lee’nin yüzleşmek ve kendin olma konusundaki “Başka insanların yüzüne bakabilmek için ilk önce kendi yüzüme bakabilmeliyim. Çoğunluğa bağlı olmayan tek şey insanın vicdanıdır” der. İnsanın vicdanı yani bilinci ve bilgisi olması gerekir. Maalesef, insan vicdanını yaratamıyor. Vicdanlı olmak kolay olmuyor. Bilgi edinmek için okumak, gözlem yapmak, çalışmak çabalamak ve edindiği görüşlerinde samimi olmak gerekir. Ne yazık ki insanlık çıkarlarına yenik düştü. Keşke insanlık önce ciddi bir tarih bilincine sahip olsa, geçmişten günümüze yaşananları tümünü genel olarak hatta mümkünse derinlikli olarak anlayabilseydik. Ne yazık ki en küçük bir konuda bile konuşmadan karşıtlık üzerinden kavga etmeye başlıyoruz.
Önümüzdeki yıllarda dünyanın birçok sorunun çözümü öncelikle insanlığın sorunları doğru analiz etmesi. Tabii doğru analiz doğru bilgi ile sağlanır. Her yönü ile tarih, coğrafya ve ekoloji bilinci oluşmuş, analitik düşünme ve sorun çözme becerisine sahip olmak gerekir. Ne yazık ki bu niteliklere sahip çoğunluklu yetişkin bir insan topluluğu yaratamadık. Toplumu oluşturan bireylerin eğitim yolu farkındalığı arttırılmış yetişkin bireyler yetiştirmesi gerekir. Her şeyden önce tek tek kişilerin kendi sınır ve sorumluluklarını tanıması gerekir. Kendi bireysel yapısı yanında ülkesi ve dünyanın gerçekleri ile yüzleşmesi gerekir. Bilinçle ve bilgi ile sorunların ortak akıl ile çözülmesi ile sağlanır. 2023 yılının akıl yılı ve bilginin ve farkındalığın geliştiği bir yıl olsun dilerim. Hoş geldin 2023. Sağlıklı ve mutlu bir yaşam dilerim.
1 Ocak 2023, Saat 00 41, Adana
Prof. Dr. İbrahim ORTAŞ,
Çukurova Üniversitesi,
