Basın Konseyi, değişen teknolojinin farklılaştırdığı çalışma koşulları nedeniyle ve yeni ihtiyaçlar doğrultusunda basın meslek ilkelerini günün koşullarına uygun hale getirdi.
Yeni meslek ilkeleri Basın Konseyi Başkanı Sayın Pınar Türenç tarafından Kamuoyuna açıklandı.
Basın Konseyi Basın Meslek İlkeleri
Madde 1: Yayınlarda hiç kimse; ırkı, cinsiyeti, yaşı, sağlığı, sosyal düzeyi ve dini inançları ya da diğer herhangi bir ayrımcı nedenle kınanamaz, aşağılanamaz ve suçlanamaz.
Madde 2: Düşünce, vicdan ve ifade özgürlüğünü sınırlayıcı; genel ahlak anlayışının, din duygularının, aile kurumunun temel dayanaklarını sarsıcı yayın yapılamaz.
Madde 3: Gazeteci, kamu yararını gözeterek icra etmesi gereken bir görev olan gazeteciliği kişisel ve kurumsal amacına veya çıkarına alet edemez.
Madde 4: Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer verilemez.
Madde 5: Kişilerin özel yaşamı, kamu yararının gerektirdiği durumlar dışında, yayın konusu olamaz.
Madde 6: Soruşturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin olmaksızın yayınlanamaz. Haber soruşturulurken habere konu tüm tarafların görüşlerine başvurulmalıdır.
Madde 7: Saklı kalması kaydıyla verilen bilgiler, kamu yararı gerektirmedikçe yayınlanamaz.
Madde 8: Bir basın organının özel çabalarla gerçekleştirdiği ürün, bir başka basın organı tarafından kendi ürünüymüş gibi kamuoyuna sunulamaz. Yayınlarda intihale başvurulamaz. Özel haber, yazı ve eserlerin kaynağı belirtilir.
Madde 9: Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmedikçe hiç kimse "suçlu" ilan edilemez. Yasaların suç saydığı eylemler, gerçek olduğuna inandırıcı makul nedenler bulunmadıkça kimseye atfedilemez.
Madde 10: Gazeteci, kaynaklarının gizliliğini korur. Kaynağın kamuoyunu kişisel, siyasal, ekonomik vb. nedenlerle yanıltmayı amaçladığı haller bunun dışındadır. Kaynağın izni olmadan görüntü ve ses kaydı alamaz, yayınlayamaz.
Madde 11: Gazeteci görevini, taşıdığı sıfatın saygınlığına gölge düşürebilecek yöntem ve tutumlarla yapmaktan sakınır. Gazeteci görevini yaparken haber kaynağıyla mesafesini korur; tarafsızlığını etkileyebilecek şekilde seyahat, ağırlama vs. giderlerin haber kaynağı tarafından karşılanmasını ya da hediyeyi kabul etmez. Zorunlu durumlarda haberde bunu belirtir.
Madde 12: Gazeteci şiddeti, nefreti ya da zorbalığı öven, özendiren ya da insani değerleri incitici yayın yapmaktan kaçınır. Anayasal veya uluslararası alanda kabul gören hak ve özgürlüklere aykırı yayın yapamaz.
Madde 13: İlan ve reklam niteliğindeki ya da sponsorluk gibi yayınların bu nitelikleri, tereddüde yer bırakmayacak şekilde belirtilir.
Madde 14: Yayın tarihi için konan zaman kaydına saygı gösterilir.
Madde 15: Basın organları, cevap hakkına ve yanlış yayınlardan kaynaklanan tekzip hakkına saygı duyarlar.
Madde 16: Çocukları ilgilendiren, çocukların konu olduğu haberlerde çocuğun görüntüleri ve açık kimlik bilgisi dahil olmak üzere teşhisine olanak sağlayan kişisel bilgileri kullanılamaz, yapılacak yayınlarda çocuğun üstün yararı korunur.
Madde 17: Toplumun yaşamını ve sağlığını ilgilendiren konularda haber yaparken, okuyucuda nedensiz korku veya sahte umuda yol açabilecek sansasyonel bir yaklaşımdan kaçınılır. Tıbbi konularda erken araştırma bulguları, nihai veya kesinmiş gibi ifadelerle sunulmaz. Sağlık haberleri, daha fazla ilgi çekmek amacıyla abartılı veya sansasyonel biçimde verilemez.
Madde 18: Yapay Zeka (YZ) medyanın destekleyicisidir, medyanın yerine geçmez. YZ, haberlerin doğruluğu, tarafsızlığı ve etik sunumunu desteklemek için kullanılır. Medya içeriğinin nihai sorumluluğu gazetecilere aittir. Kamuoyunun, Yapay Zeka'dan alınan bilgilerin ne zaman ve nasıl kullanıldığını bilme hakkı vardır, bu okura açıkça belirtilir. Yapay zeka tarafından oluşturulan veya desteklenen tüm medya içerikleri, yapay zeka kullanılmadan oluşturulan içeriklerle aynı doğrulama, doğruluk ve etik standartlara tabidir.
Madde 19: Basın Meslek ilkeleri sosyal medyada paylaşılan haberleri de kapsar.