Benzinde, mazotta yaşanan zamları kimsenin anladığını, kimsenin de anlatabilecek söz bulabileceğini düşünemiyorum!
Zamlara gerekçe aranırken Rusya- Ukrayna gerginliğini gösteren de var, geçtiğimiz aylara dek tüm dünyayı sardığı belirtilen salgın sürecini ortaya atanlar var, brent petrol ile dolar kurundaki yükselişin ardına saklanan da var…
Denilenlerin hepsini bir araya getiriyorsunuz, öncesini/ sonrasını incelemeye çalışıyorsunuz, yetmiyor ekonomi konusunda bilgisi olduğunu düşündüklerinizle iletişime geçiyorsunuz…
Gün ışığında, kapkara karabasanlarla sarılıyorsunuz!
İlk başlarda küçük ölçeklerde gelen zamların katlandığına, eskisi gibi ayda gelen zamların hafta içi birkaç kez yaşamınızı zora sürüklediğine tanık oluyorsunuz!
Nasıl olmayasınız ki?
Bir gün öncesinden belli olan “her zamda”aracınızın deposunu dolduracak olsanız, sözde gelecek zamdan etkilenmemek için kuyruğa girseniz; temel gereksinmelerinizi alacak gücünüz kalmayacak! Almasanız, zamlı akaryakıt alacaksınız!
Bir karabasandan öte bir şey değil bu!
***
Medyanın çeşitli yerlerinde yayınlanan tablolar herkesin dikkatini çekiyordur!
Son bir yılda brent petrolde, dolarda, mazotta, benzinde gerçekleşen değişimden söz ediyorum…
Örneğin, geçtiğimiz yıl bugünlerde brent petrol 72,66 dolarken, bugün 116 dolara ulaşmış,
Yine dolar 8.71 lirayken, bugün 17,30 lira,
Mazot7,41 lirayken bugün 30 lira,
Benzin 7,95 lirayken, bugün 30 liraya yakın…
Son bir yılda brent petrol yüzde 60, dolar yüzde yüz artarken; mazot ile benzin dörde katlanmış!
Bunun gerekçesi/ açıklaması/ tutunağı salgın ya da komşudaki savaş diyecek denli kimse aklını yitirmedi sanırım!
Üzerinde durulması gereken işin matematiğinin, “iktidarın” ya da yandaşlarının sıraladığı gerekçelerin hiç biriyle eşleşmediği gerçeğidir!
Hangi rakamı neyle çarpsanız, nelerle bölseniz, neleri sanal olarak bir yerlere gömseniz; gidilen yol gibi, sonuç da yanlış, üstelik dar gelirli emekçi yurttaşı yaralıyor!
***
Öyle ya, kimi “neden benzin, mazot” diye soruyor; üstelik duyacaklarını bile bile…
Sanki kimse akaryakıtın iğneden/ ipliğe her şeyi etkilediğini bilmiyor; ocakta pişen aşın, yaklaşan bayram için doğdukları kente gidecek yurttaşın, pazarda tezgaha konan soğanın/ patatesin, işe gitmek için binilen aracın başka türlü yararlı duruma gelemeyeceği konunun dışında sanki…
İnsan, bir kez yurttaştan koptuğunda ne sorununu, ne konuştuğu dili, ne yaşadığı acıyı, ne yükselen çığlığı, ne de içinde kıvrandığı açlığı anlamıyor demek ki;
Sabah oluyor, kuşlar uçuyor, ağaçlar yaprak açıyor, kıyıda martı kanat çırpıyor, karıncalar yoğun çaba içerişinse…
Onlar görüneni, yaşananı değil!
***
Birkaç gün önce, CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, akaryakıtta zamların geri çekilmesi, mazotta kdv ile ötv’nin sıfırlanması için meclis araştırması yapılmasını istemiş.
Barut, açıklamasında da “Uluslararası koşullarla ilintili olarak petrol fiyatlarındaki artış ve Türk lirasının değer kaybının devam etmesi ile birlikte neredeyse her gün akaryakıt fiyatlarına zam geliyor” sözlerine yer vermiş!
Son bir yıldaki dünya petrol fiyatları ortada, Türk lirasının uğradığı değer yitimi de ortada; “iktidarın” eline tutunacağı bir dal vermek ister gibi, sözünü “akaryakıt fiyatlarına zam geliyor” diye bitiriyor, sözlerini CHP’li Barut!
Sorulacak iki soru şu:
Bir, o denli (sözde) çaba harcamalarına karşın dolar kuru neden büyüyor?
İki, petroldeki artık neden dolar/ dünya petrol fiyatları oranında büyümüyor?
Gerek “iktidarın”, gerekse meclisin yanıtlamakla zorunlu oldukları sorular bunlar!
Sorunun “çiftçiler açısından mazottaki KDV ve ÖTV gibi vergilerin kaldırılması, üreticinin üretim yapabilmesi ve ülke tarımının darboğazdan kurtulması için zorunluluk haline gelmiştir” denilerek çözülmüş sayılacağını düşünmek de akılcı değil!
***
Dün, bugün, yarın derken bile matematiği kullanıyoruz; bugün diyoruz/ dünün devamı, bugün ayrıca yarının bir öncesi…
Bardağın içerisine düşen her damlanın, bir öncekinden taşmasında daha etken olduğu gibi…
Akaryakıt fiyatlarının da bir matematiği olmalı; ürün bedeli, taşıma, bayi kazancı, vergiler…
Bunların homojen biçimde, bir araya gelmesiyle matematiksel sonucu ortaya çıkarılır!
Brent petrol yüzde 60, dolar iki katına çıkmış; mazot ile benzin dört kat artmışsa eğer; burada pis kokulardan, burada haksız bir kazançtan, burada yönetimsel bir beceriksizlikten söz edilebilir!
Bunu açıklayacak olan, bu ülkeye son yirmi yılda “en kötüleri” yaşatan “iktidarın” ta kendisidir; bundan kaçtıkça sıkışacak, erteledikçe daha ağır koşulları bu yurdun insanlarına yaşatacaktır!
Güneş balçıkla sıvanmıyor!