Birleşmiş Milletler Uyuşturucu Kontrol Kurulu (INCB) 2022 Raporu, dünyayla aynı anda Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı, 2005-2010, 2015-2022 ile 2022-2027 dönemleri Birleşmiş Milletler (BM) Uyuşturucu Kontrol Kurulu Üyesi ve önceki Başkanı Prof. Dr. Sevil Atasoy tarafından açıklandı. 

Raporda özellikle bazı ülkelerde esrarın tedavi dışı kullanımının yasallaştırılmasına yönelik gelişmelerin analizi yapıldı. Narkotik ve psikotropların ithalat ve ihracatında elektronik izin kullanımının izlemeyi kolaylaştıracağının belirtildiği raporda, elektronik izin kullanımının hız kazandırdığı, sahtekarlığı azalttığı belirtildi. Söz konusu raporda ağrı kesici opioidlere küresel erişimdeki artışa da dikkat çekildi. 2001 yılında 50 bin olan ağrı kesici opioid kullanımının 2020 yılında yaklaşık 250 bine ulaştığı bilgisi yer aldı.  

Raporda Türkiye’nin 2021’de rekor miktarda (22.2 ton) eroin yakaladığı yer aldı. Eronin yakalanması ile ilgili 2019’a göre %79 artış tespit edildiğine yer verildi. Rapora göre Türkiye’nin metamfetamin yakalamalarında büyük artış görülüyor. 2019’da 1 ton, 2020’de 4,1 ton, 2021’de 5,5 ton metamfetamin ele geçirildi. Ağustos 2021’de Hong Kong, Çin’den gelen 4,3 ton İstanbul kargo terminalinde yakalandı. 2022 ilk beş ayda üç büyük yakalama gerçekleştirildi. Mayıs 2022’de İstanbulda 1,117 kg sıvı ve kristal met ele geçirildi. Raporda Türkiye’de diazepam kullanımının yüzde 100 arttığı belirtildi. 

Ağrı kesici kullanımında dikkat çekici artış!  

Söz konusu raporda ağrı kesici opioidlere küresel erişimdeki artışa da dikkat çekildi. 2001 yılında 50 bin olan ağrı kesici opioid kullanımının 2020 yılında yaklaşık 250 bine ulaştığı bilgisi yer aldı. 

Morfin hangi amaçla kullanılıyor? 

Raporda 2001 ile 2020 yılları arasındaki morfin kullanımına da yer verildi. Buna göre, denetlenmeyen madde üretimi için kullanım yüzde 1.6,  III. Cetvel maddelerini imal için tüketim yüzde 2.4, diğer narkotiklerin üretimi için kullanım yüzde 3.9, doğrudan tüketim yüzde 9.5 ve kodein imalatı için kullanım yüzde 82.6 olarak belirtildi.

INBC tavsiyeleri de raporda yer aldı

Raporun “2022 Öncüller Raporu” başlıklı bölümünde ise BM Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu (INCB) tavsiyeleri yer aldı. INBC tarafından tavsiyeler şöyle sıralandı:

• Kaçağa kaymayı önlemek üzere operasyonel kapasite ve işbirliğinin arttırılması

• Yasal piyasa ve operatörlerini kaçakçılardan koruyabilmek üzere bilgi düzeyinin arttırılması

• Durdurulan sevkiyatlar ilgili “geri soruşturma” iş birliğinin arttırılması

• Kimyasal benzerliği bulunan maddelerin kaçakçılar tarafından kullanılmasını önleme amaçlı proaktif bilgilendirme 

• Internet üzerinden öncül kaçakçılığının soruşturulması konusunda eğitim

INCB 2022 Raporu’nda Türkiye

Türkiye’de diazepam kullanımı yüzde 100 arttı!

Prof. Dr. Sevil Atasoy, INCB 2022 Raporu’nda Türkiye ile ilgili bilgilere de değindi.

Raporda Türkiye’de diazepam kullanımının yüzde 100 arttığı belirtildi. 

Afyon hammaddesi üretiminde dünya üçüncüsü

Raporda Türkiye’de Opiyat hammaddelerinin arz ve talebine ilişkin verilerde morfince zengin haşhaş hasadının önemli ölçüde arttığı, morfince zengin afyon ham maddesinin üretiminde dünya üçüncüsü (69 ton) ve dünyada en yüksek morfince zengin afyon ham maddesi   stoku bulunan ülke (303 ton) olduğu belirtildi. 

Afganistan’daki metamfetamin üretiminin kaygı uyandırdığının belirtildiği bölümde İran ve Türkiye’nin yakalamalarda büyük artış bildirdiği belirtildi.

14 ülke yetkilileri eğitim aldı

Raporda Batı Asya’da 14 ülkenin yetkililerinin INCB Learning e-modülleri ile eğitim gördüğü belirtilerek bu ülkelerin Afganistan, Ermenistan, Azerbaycan, Gürcistan, Irak, Ürdün, Lübnan, Pakistan, Katar, Suudi Arabistan, Tacikistan, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Yemen olduğu belirtildi.

Sentetik opioid konusunda ilk küresel toplantı Viyana’da gerçekleştirildi

GRIDS Programının sentetik opioid konusunda bilgi ve kapasite artırımını amaçlayan ilk küresel toplantısının 1-15 Ağustos 2022’de Viyana’da gerçekleştiği belirtilen raporda 140 profesyonel katılımcı arasında Türkiye’nin de olduğu belirtildi. GRIDS Programının kurye ve kargo hizmetleri ile kaçakçılığı yapılan tehlikeli sentetik maddeler ve kimyasallar konusunda bilgi ve operasyonel kapasite artırımını amaçlayan 5. yıllık toplantısının ise 6 – 9 Eylül 2022’de Viyana’da yapıldı. 60 profesyonel katılımcı arasında Türkiye de yer aldı. 

Türkiye 2021’de rekor miktarda eroin yakaladı 

Covid-19’un Balkan yoluna etkisinin az olduğunun belirtildiği raporda Türkiye’nin 2021’de rekor miktarda (22.2 ton) eroin yakaladığı yer aldı. 2019’a göre %79 artış tespit edildi.

Rapora göre Türkiye’nin metamfetamin yakalamalarında büyük artış görülüyor. (2019’da 1 ton, 2020’de 4,1 ton, 2021’de 5,5 ton) Ağustos 2021’de, Hong Kong, Çin’den gelen 4,3 ton İstanbul kargo terminalinde yakalandı. 2022 ilk beş ayda üç büyük yakalama gerçekleştirildi. Mayıs 2022’de İstanbulda 1,117 kilogram sıvı ve kristal met ele geçirildi. Örgüt çökertildi.

2022’de büyük narkotik operasyonları gerçekleştirildi

Raporda Türkiye’de 2022 yılında gerçekleştirilen narkotik operasyonlarına da işaret edildi. Güney Amerika’dan Türkiye’ye önemli miktarda kokain kaçakçılığının gerçekleştirildiği belirtilen raporda Türkiye’nin Orta Doğu ve Avrupa piyasaları için transit ülke konumunda olduğu kaydedildi.

• Haziran 2022’de Ekvator’un Guayaquil limanında Türkiye gönderilmek üzere hazırlanan konteynerde muz içine gizlenmiş 850 kg kokain ele geçti.
• Nisan 2022’de Mersin limanında aynı yerden aynı şekilde gönderilen 250 kg kokain yakalandı. Türkiye çok sayıda kokain yakalaması gerçekleştirdi.
• Ekvator, Malta ve Batı Afrika ülkelerinde Türkiye’ye gönderilecek kokain yakalandı. 

Rapora göre Türkiye’de 2020’de 1,96 ton, 2021’de 2,8 ton kokain ele geçirildi. 

Türkiye, metamfetamini ciddi halk sağlığı sorunu olarak bildiriyor

Raporda muhtemelen Türkiye’deki suç örgütlerinin opiyat fiyatlarındaki düşüş nedeniyle kokaine döndüğü değerlendirmesinde bulunuldu. Raporda “Türkiye, metamfetamini ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak bildiriyor. Hem kaçakçılığında artış hem de metamfetamine bağlı ölüm sayısında artış. Madde bağlantılı ölümlerin 2018’de %6,2’si, 2020’de 31,2’si metamfetamin yüzünden.” denildi.

Pandemide madde kullanımında azalma oldu

Covid-19 sırasındaki tam kapanmada MDMA, kokain, esrar kullanımında azalma, sonrasında eski düzeyde olduğunun belirtildiği raporda “Buna karşılık metamfetamin kullanımı tam kapanmada arttı, sonrasında artmaya devam etti. Yasal pregabalin kullanımında artış. Piyasa daha kolay bulunan, daha ucuz maddelere yöneliyor. (11 Şubat 2022’de Türkiye’de yayınlanan bir araştırmadan.)” tespitleri yer aldı.

Eroin metamfetamin kaçakçılığına dönüşmüş olabilir

Raporda “2020’de Balkan ülkelerinde eroin yakalaması azaldı. 2021’de Bulgaristan deniz yoluyla taşımacılık yapıldığını ileri sürüyor. Eroin yerine Balkan Yolu’nda metamfetamin kaçakçılığı yapılıyor olabilir.” tespitleri yer aldı.

Morfince zengin haşhaş kapsülü konsantresi (CPS) ile ilgili olarak da üreticiler Avustralya, Fransa, İspanya, Türkiye (69 ton) olduğu, tüketicilerin ise  Türkiye (15,148 ton) olduğu kaydedildi. 

Türkiye dünya ikincisi

Morfince zengin haşhaş kapsülü konsantresinden morfin anhidrit eldesi AMA (CPS) ile ilgili verilerde de Türkiye’nin, Fransa’dan sonra dünya ikincisi (48,4 ton) olduğu belirtildi. Dünya genelinde küresel ihracatın 10 yılda 239 tondan 47 tona düştüğü, Türkiye’nin 5 ton ihraç ettiği kaydedildi. Bu üründen morfin eldesinin dünya genelinde azaldığı, Türkiye’de bu miktarın 11 ton olduğu belirtildi.

Covid-19 sırasında remifentanil ithalatında Türkiye’nin dünya birincisi (14.5 kg) olduğu, Pethidine tüketiminde dünya birincisi (0.5 ton) olduğu ve Allobarbital ihtiyaç belirtiminde dünyada üçüncü (70 kg) olduğu belirtildi. 

Türkiye, Batı Asya’da kaçak efedrin yakalayan tek ülke 

Amfetaminin yasadışı imalatında kullanılan öncüllere de dikkat çekilen raporda efedrin ve psödoefedrinin metamfetamin imalatında da kullanıldığı belirtildi. Türkiye’nin yasal psödoefedrin             ithalatında dünya üçüncüsü olduğuna yer verilen raporda Batı Asya’da kaçak efedrin yakalayan tek ülkenin Türkiye olduğu, Avrupa’da Bulgaristan’da 2,6 milyon tablet psödoefedrin ele geçirildiği, menşeinin Türkiye olduğu kaydedildi.

2021’de dünyada yakalanan asetik anhidridin yüzde 60’ı Türkiye’de ele geçti

Rapora göre 2021’de dünyada yakalanan asetik anhidridin yüzde 60’ı Türkiye’de ele geçti. 2020’nin üç katı. (36,300 litre) Bu yıl Afganistan’da 270 – 320 ton  saf eroin elde edileceği öngörülüyor. Buna 270,000 – 800, 000 litre  anhidrit gerekiyor. Türkiye Avrupa ile Afganistan arasında transit konumunda bulunuyor.  Türkiye asetil klorür yakaladığını da bildirdi. 

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan ise özellikle bazı ülkelerde esrar kullanımının yasallaştırılmasının sakıncalarına dikkat çekti.

Esrar konusunun hayatın bir gerçeği olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan sözlerine şöyle devam etti:

“Depremden sonra artık hayatın normalleşmesi gerekiyor. Bireysel olarak 2-4 hafta içinde normalleşme sürecine geçilmeli. Aksi durumda toplumsal ruh sağlığı bozuluyor. Travmalarda madde ve alkol kullanımı artıyor. Yasadışı madde trafiği azalmış olabilir ama alkol kullanımının arttığını söyleyebiliriz. Birleşmiş Milletler Uyuşturucu Kontrol Kurulu bu yılki raporda özellikle esrar konusu üzerine eğildi. Dünyada bu maddenin kullanımı ile ilgili beklentiler planlananın dışında gerçekleşti. Özellikle yasadışı kullanımı engellemek için kontrollü kullanım olması üzerine çalışıldı. Belirli yerlerde kullanım olması, alan ve satışını yapanların belirli olması ile takibin kolay olacağı düşünüldü. Kuzey Avrupa’da ve Amerika’da kullanım yaygınlaştı. Fakat bu planlama maddenin yasadışı kullanımını azaltmaya yetmedi, aksine daha çok artırdı. Kontrollü kullanım ile sineğin ısırığından kaçalım derken yılanın ısırmasına sebebiyet veriyorlar.”