Adana Baro Başkanı Av. Çıtırık, siyasi iktidarın hukuk tanımaz olduğunu belirterek, iktidarın kendi çıkardığı yasalara saygılı olma çağrısında bulundu.
Adana Barosu ev sahipliğinde 'Hukuk Ve Ceza Yargılamasında İstinaf Kanun Yolu' konulu konferans Şirin Park Otel’de yapıldı.Baro Başkanı Av. Mengücek Gazi Çıtırık, ülkemizde, hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü ilkesine uygun olarak, evrensel hukukta kabul edilen temel ilke ve kurallar bağlamında toplumumuza hızlı, etkin ve güvenilir yargı hizmeti sunulması gerektiğini belirterek, şöyle konuştu
“Anayasanın 36/maddesi 'Herkes, meşrû vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir. Hiçbir mahkeme, görev ve yetkisi içindeki davaya bakmaktan kaçınamaz. ' , 142/madde ise ' Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir.' der. Herkes bu yolları kullnmak suretiyle adil yargılanma hakkına ve mahkemelerin en az giderle hızlı bir şekilde yargı adına karar vermesi gerekir. Aslında Türk yargı sistemine 'İstinaf' ilk kez 05 Haziran 1879 tarihinde mahkemelerin kuruluşunun esasını teşkil eden 'Mehakimi Nizamiyenin Teşkilatı Kanunu' ile girmiştir. Daha sonra 24 Nisan 1924 tarihinde 469 sayılı yasa hükmüyle de kurulduktan 45 yıl sonra Şer'iye Mahkemeleri ile birlikte yürürlükten kaldırılmıştır.
Uzun bir süreç geçiren tasarı 26.09.2004 tarihinde kabul edilen 5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun ve 5236 Sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun ile sonuca ulaşmıştır” dedi
“BARİ YASALARA SAYGI GÖSTERİN”
Yargıya güvenin oldukça azaldığı bir ortamda savunma açısından da zor bir dönemin yaşandığına dikkat çeken Av. Çıtırık, “15 olan bölge adliye mahkemeleri daha sonra 7’ye düşürülmüştür. Siyasi iktidarın hukuk tanımazlığını biliyoruz. En azından kanun devleti olarak bari çıkardığınız yasalara kendiniz saygılı olun. Bölge Adliye Mahkemeleri İş yoğunluğu ve bölgesel esas alınmak suretiyle Bölge Adliye Mahkemeleri kurulacağı belirtilmiştir. Adana gibi temel bir il yok sayılmıştır. Adana’nın yargı yetisi bakımından Gaziantep’e bağlanması yargı camiası ve ilimiz açısından son derece üzüntü veren bir gelişmedir.
Bu anlamda, İstinafın ismi de güzel aslında; yeniden ele alma. Yeni bir başlangıç yapma. Temyizden de en temel ayrıldığı yer: Adli Yargı İlk Derece Mahkemelerinin kesin olmayan hükümlerine karşı yürütülecek bir müessesedir. Bu yöntemin benzerleri olan ülkelerden biri de Fransa’dır.”
20 TEMMUZ’DA ADLİYE MAHKEMELERİ GÖREVİNE BAŞLAYACAK
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Evren Kılıçoğlu, Bölge Adliye Mahkemelerinin kurulmasından sonra yaklaşık 12 yıldır hep bu mahkemelerin göreve başlamasını beklediklerini, 2015 yılında mahkemelerin kurulması ve başlaması yönünde alınan karar gereği 20 Temmuz 2016 tarihi itibariyle de Bölge Adliye Mahkemelerinin yargılama görevine başlayacağını söyledi.
İstinaf aşamasını, ikinci derece kanun yolu olarak niteleyen Kılıçoğlu, sunumunda İstinaf Mahkemelerinin tarihi gelişimi, faydaları, sakıncaları nelerdir, yasal düzenlemeler üzerinden neler getiriyor, ne gibi güçlükler arz ediyor, bugünkü fiili uygulamaya göre, avukatlar yönünden dilekçe yazmada ne gibi farklılıklar olacak, yargılamada masraflar ne olacak, avukatlara müvekkilleri açısından ne gibi sorunlar getirir bunları da ele alacağını söyledi.
İstinafın yeniden başlama anlamına geldiğini, geniş anlamıyla istinafta ilk derece mahkemesinde olduğu gibi vakalar yönünden bir tekrarlanmayı icap ettirdiğini ancak dar istinaf modelini benimsemiş ülkelerde klasik anlamda istinafın söz konusu olmadığını belirten Kılıçıoğlu, Türkiye’nin de bu ülkelerle birlikte dar ve sınırlı anlamda istinaf dediğimiz modeli tercih ettiğini bildirdi.
Dar ve sınırlı istinafta ilk derece mahkemesindeki yargılamanın tamamen tekrarlanmasının gündeme gelmediğini kaydeden Kılıçoğlu, dar anlamda istinafta, yargılama aşamasında yeni delil getirilmesinin kabul edilmediğini, İstinafın sadece mahkeme hatalarına bakacağını, bu mahkemelerin hem vaka mahkemesi hem de hukuki denetim mahkemesi olarak şekillendiğini belirtti ve mahkemelerin işleyişini hukuk yargılaması açısından anlattı.
“SIKINTILI HUSUSLAR VAR”
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Alşahin de konuyu ceza yargılaması açısından ele aldı.
İlk derece mahkemelerince verilen kararların bir kısmının kesinleşmeden önce olağan kanun yollarına tabi tutulduğunu, bir kısmı kesinleştikten sonra olağanüstü kanun yolu dediğimiz bir takım yargı yollarına müracaat edilerek yeniden değerlendirildiğin belirten Alşahin, Temmuz ayında yürürlüğe girecek istinaf mahkemelerini uygulamada bir takım sıkıntılara sokacak hususların bulunduğunu bildirdi.
Adalet Bakanlığında bu sıkıntıları ortadan kaldırmak için çalışma yapıldığını haber veren Alşahin, istinaf kanun yolunun eksikliklerine ilişkin olarak kanun yürürlüğe girmeden önce bir takım yeni düzenlemelerin yapılacağını, bunların en başında şu anda Yargıtay’da görülmekte olan davaların akıbeti ile ilgili durum olduğunu kaydetti. Yargıtay’ın kendisine gelen dosyaları hiç bir şekilde iade etmeden tamamen sonuçlandırıp, ondan sonra Bölge Adliye Mahkemelerinden gelen davalara bakmayı düşündüğünü hatırlatan Mehmet Ali Alşahin, ‘Bunun tersi istinaf mahkemelerini çok zora sokar. Yargıtay’ın böyle düşünmesinin amacı istinaf mahkemelerini rahatlatmaktır’ dedi.
