İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şubesi, Ceyhan depreminin 24. yıldönümünde Ceyhan’daki Deprem Anıtı önünde, Ceyhan Belediyesi ile birlikte Adana-Ceyhan depreminde hayatını kaybedenleri anmak ve deprem önlemlerine dikkat çekmek için anma töreni düzenledi.
İMO Adana Şube Başkanı Hasan Aksungur, amaçlarının; önlenemeyen, zamanı bilinmeyen bir doğa olayı olan depremlerin alınmayan önlemler, yapılmayan denetimler nedeniyle afete dönüşmesinin engellenmesi olduğunu, bunun sağlanması için de ülkede güvenli yapı üretiminin tesis edilmesi gerektiğini ifade etti.
Ülkemizde var olan yapı stokunun büyük çoğunluğunun depreme karşı güvenli olmamasının en büyük sorunlardan biri olduğunu belirten Aksungur; “Ülkemizin yapı stokunun yaklaşık % 65-70 kadarının sağlıksız olduğu tahmin edilmektedir. Bu da oldukça yüksek bir rakamdır, deprem kuşağı altındaki ülkemizin nasıl bir risk içinde olduğunu göstermektedir.” dedi.
Çarpık kentleşmenin mevcut olduğu, beton yığınlarına çevrilmiş çoğu kentimizde, var olan yapı stokunu sağlamlaştırmanın zor olduğunu ama imkansız olmadığını da sözlerine ekleyen Aksungur; her zemin ve her koşulda depreme dayanıklı bina inşa etmenin mümkün olduğunu; bunu sağlamak için de rant ve çıkar hesaplarından uzaklaşılarak, can ve mal güvenliğini sağlayan kentsel yenilenmelerin yapılması gerektiğini söyledi. Bu konuda birinci görevin de devlette olduğunu söyleyen Aksungur konuşmasına şöyle devam etti;
“Sağlıklı işleyen bir sistemde planlama, projelendirme, üretim ve denetim hizmetlerinin birbirinin olmazsa olmazı ve tamamlayıcısı olduğu gerçeğinden hareketle; başta İmar Kanunu olmak üzere Yapı Denetim Kanunu ve ilgili tüm Kanunlar ve bağlı yönetmelikler, kamu yararı ilkesi gözetilerek bütüncül bir anlayışla yeniden düzenlenmelidir.
Mevcut Yapı Denetim Yasasının öngördüğü, ticari yanı ağır basan yapı denetim şirketi modeli yerine; uzmanlık ve etik değerlere sahip yapı denetçilerinin etkinliğine dayalı, meslek odalarının sürece etkin katılımını sağlayacak yeni bir denetim süreci modeli hayata geçirilmelidir.
Kentsel dönüşüm projelerindeki uygulamalarda rant sağlamak değil ülke yapı stokunun güvenli hale getirilmesi, mevcut maliklerin haklarının korunması ön planda olmalı ve buna uygun gerekli düzenlemelerin yapılması sağlanmalıdır.”
CHP milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin;. Ceyhan depreminin üzerinden 24 yıl geçmesine karşın asıl yapılması gereken, deprem sırasında ve sonrasında hayata geçirilmesi gereken önlemlerin hala alınmadığını ifade ederek, “Neredeyse her iki yılda bir can kayıplarının olduğu depremleri yaşayan ülkemizde ancak depremden sonra yaralar sarılmaya çalışılıyor.
1962 yılından bu yana TBMM’de her yıl deprem komisyonları oluşturulur. Aşağı yukarı 97 kuruluş, dernek dinlenir. En son 5 ay süresince yapılan çalışmada 524 sayfalık rapor hazırlandı. Ancak üzerinden bir yıl geçmesine rağmen rapor hiç göz önüne alınmayarak çürümeye terkedildi.
Hala ülkemizde yapı denetim yeterli değil. Maalesef kentsel dönüşüm rantsal dönüşüm haline dönüşmüş durumda. İmar barışı adı altında yapılan aflarla heyelan alanlarında olan yapılara bile af getirildi. Eğer daha fazla can kaybı olmasın istiyorsak, deprem öncesini, deprem sırasını ve deprem sonrasını kapsayan düzenlemeler yapılmalı, asıl yapılması gereken yara sarma değil, yaraların oluşmamasını sağlamaktır” dedi.
Ceyhan Belediye Başkanı Hülya Erdem ise depremle yaşamayı öğrenmek zorunda olduğumuzun bilinciyle hareket etmek ancak deprem nedeniyle yaşanan ölümlerin bir kader olmadığını idrak etmek durumunda olduklarını ifade etti.
