Adana(Ulus)--TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Adana Şubesi, elektrik dağıtım özelleştirmelerinde, dağıtım bedellerini ödemeyen şirketlerin yeni ihalelere girerek Kar marjıni yüzde 50 yükseltilmesine rağmen ihale bedelinin yüzde 50 gerilediğini savundu.
EMO Adana Şubesi yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamada şu görüşlere yer verildi:
“Daha önce yapılan elektrik dağıtım özelleştirmelerinde oluşan ihale bedellerini ödemeyen şirketler, yeni ihalelere yelken açtılar. Finansman sorunları gerekçe gösterilerek ödemeler yapılmamışken, ekonomik kriz ortamında ihaleler için uygun ortam olmadığı yönündeki uyarıları dinlemeyen AKP İktidarı, 2 yıl sonra yaptığı ilk dağıtım özelleştirme ihalesinde yarı yarıya düşen fiyatlarla dağıtım bölgelerini şirketlere devretmeye hazırlanıyor. Diğer taraftan yeni özelleştirme ihaleleri öncesinde şirketlerin talepleri doğrultusunda dağıtım bölgelerinden elde edilecek kar marjı yüzde 50 artırıldı. Şirketlerin karında yapılan bu artış, doğrudan yurttaşların faturasını da artıracak.
Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. (EDAŞ) özelleştirmesi dün (12 Kasım 2012) yinelendi. Antalya, Burdur ve Isparta illerinde faaliyet gösteren Akdeniz EDAŞ, yaklaşık 1 milyon 670 bin aboneye hizmet veriyor. Akdeniz EDAŞ‘ın özelleştirilmesine ilişkin 7 Aralık 2010 tarihinde yapılan ilk ihalede en yüksek teklif 1 milyar 165 milyon dolar ile Park Holding, 1 milyar 128 milyon dolar ile Enerjisa ve 1 milyar 100 milyon dolar ile EMKAT OGG tarafından verilmişti. Bazı elektrik dağıtım bölgelerinde şirketler ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemelerine rağmen, teminatlar için ek süreler verilerek, ihale süreci ısrarla tamamlanmaya çalışılmıştı.
Sorunlara Yeni Sorunlar Ekleniyor
Akdeniz EDAŞ ihalesinde en yüksek teklif Cengiz-Kolin-Limak Ortak Girişim Grubu tarafından 546 milyon dolar olarak verildi. Oysa bu rakam 2 yıl önce yapılan ihaledeki en düşük teklifin yarısına kadar bile ulaşmamaktadır. Bu 'zararına satış' bir yana, son ihalede en yüksek rakamı veren ortak girişim grubunun elektrik dağıtım özelleştirmelerinin gediklisi konumunda olması dikkat çekicidir. Aynı grup daha önce de Uludağ ve Çamlıbel elektrik dağıtım bölgelerini devralmıştı. Cengiz-Kolin-Limak Ortak Girişim Grubu, İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım Bölgesi‘nin devri için de yükümlülüklerini yerine getirmemiştir. Aynı ortak girişim grubunun Toroslar EDAŞ ihalesinde de verdikleri teklife ilişkin ödemelerini yapmadıkları için teminatları yanmıştır. Bu ihalede yeterli finansman bulamadığı için yükümlülüklerini yerine getirmediği açıklanan bir gruba yeni bir dağıtım bölgesinin verilmesi manidardır. Tüm bu gelişmeler, Özelleştirme İdaresi‘nin ihale öncesinde yürüttüğü ön yeterlilik sürecinin en hafif deyimiyle gerçekçi ve kamu yararını gözetici olmadığını ortaya koymaktadır.
Yarı Fiyata Devir Kabul Edilemez
İki yıl önce yapılan ihale ile bugünkü ihaledeki en yüksek teklifler arasındaki fark 619 milyon dolar olmuştur. Bu denli büyük bir fark, hiçbir ekonomik parametre ile açıklanamaz. Özellikle Fitch‘in not artırımı ile piyasaların bayram ettiği; ülkemize para girişlerinin artacağı ve kredi musluklarının açılacağı açıklamalarının yapıldığı bir dönemde yapılan ihalede bu kadar düşük teklif gelmiş olması ayrıca değerlendirilmeye muhtaçtır. Bu ihalenin onaylanması halinde, Özelleştirme İdaresi ve AKP İktidarı, çöken özelleştirme programına suni teneffüs yaptırmak için 'damping ihaleleri' düzenlemesi ile tarihe geçecektir.
Özel sektöre devredilmeden önce kar garantili bir sistem kurulmuş, kayıp ve kaçak hedeflerinde yapılan revize ile şirketlerin elleri rahatlatılmış olması yetmemiş, yeni ihaleler öncesinde şirketlerin karına kar katacakları yeni bir uygulamaya başvurulmuştur. Son ihaleler öncesinde dağıtım bölgelerinin cazibesini artırmak için, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler için 2013-2015 yıllarında geçerli olacak brüt kar marjı tavanını yüzde 2.33‘den 3.49‘a çıkardı. 2013 yılbaşından itibaren Rekabet Kurulu koşulu gereği faaliyet ayrıştırması yapılacak olsa bile dağıtım şirketleri ile aynı sermaye yapısına sahip perakende şirketlerinin brüt kar marjı yüzde 49.78 oranında artırılmıştır. Yani kar garantisi ile devredilen şirketlerin elde edeceği karın da yüzde 50 oranında artırılmasına rağmen, oluşan fiyat bir öncekinden yüzde 50 düşük kalmıştır. Elektrik faturası yoluyla yurttaşların cebinden daha çok para çıkacak olmasına rağmen, Hazine‘nin kasasına konması hedeflenen para en az yüzde 50 azalmıştır.
İhaleler Yargı Yolunda
AKP Hükümeti, özelleştirme sürecini her türlü ekonomik parametreden bağımsız, bütçenin günlük nakit ihtiyacını gözeterek, kelimenin tam anlamı ile bir ideolojik körlük içinde sürdürmek istemektedir. Özelleştirilmek istenen dağıtım bölgeleri için verilen ilk teklifler de bu şirketlerin tekel konumları göz önüne alınırsa, ekonomik değerlerini yansıtmaktan uzaktır. Henüz iki yıl geçmeden ilk ihalede oluşan rakamların yarı yarıya düşmesi ise akıl almazdır. Bu ihale önümüzdeki günlerde ikinci kez gerçekleştirilecek olan diğer ihalelerde de oluşacak fiyat düzeyleri hakkında ipucu vermektedir. Bu şartlar altında ihale düzenlemek ve bu ihalede oluşan rakamlara göre elektrik dağıtım bölgelerini devretmek, önemli ölçüde kamu zararı doğuracaktır. Elektrik Mühendisleri Odası olarak, kamu zararı doğuran bu ihalelere karşı da hukuki yollara başvuracağımızı kamuoyuna duyururuz.
