Mapuçheler,Orta ve Güney Şili ile Güney Arjantin’de yaşayan Kızılderili halk.'Mapu' toprağın, 'Çe' de insan kelimelerinden türetilmiş. Mapuçhe'Toprağın İnsanı' anlamına geliyor. Toprakla, yani tarımla uğraşıyorlar. Son derece barışçı bir toplum.

Bölgenin doğal kaynaklarını ele geçirmek isteyen İspanyol ve Portekizler,Mapuche’yi işgal etti. Sömürgeleşmeyi reddeden halk, bütün gücüyle direndi. Arauco Savaşı olarak bilinen bir dizi savaş, yaklaşık 300 yıl sürdü Avrupa'nın yüksek ateş gücüne rağmen, her iki taraftan da sayısız insan ölüyordu.

Yerel direnişi kırmaya çalışan  ValiGarcíaHurtado de Mendonza, esir aldığı 150 kadar Mapucheyi bir meydanda toplayarak, sağ ellerinin ve burunlarının kesilmesini emretti. Zavallılar sırayla ellerini bir kütüğün üzerine koyuyorlar ve bir balta darbesiyle elleri bileklerinden ayrılıyordu.

Sıra Galvarino’ya gelmişti. Koydu elini kütüğün üstüne ve elinin kopuşunu seyretti. Sonra döndü Mendoza’ya ve “Bu halkı bu şekilde savaşmaktan caydıracağını sanıyorsan, yanılıyorsun. İstersen, bu elimi de kestir,” diye bağırdı. Sonra da koydu sol elini kütüğün üstüne. Mendoza’nın bir işaretiyle sol eli de kesildi. Ardından, boynunu koydu kütüğe ve,“Hadi kafamı da kestir. Bizi öldürmekle bu halkı yok edemeyeceksin,” dedi.

Reddetti Mendoza. Hayatta kalsın ve herkese ibret olsun istiyordu. Ama bu onun en büyük hatası olmuştu.

Mendoza kesik elli Mapucheleri generalleri Caupolicán'a gönderdi. Teslim olmalarını istiyordu. Ama Galvarino generale tam tersini söyleyerek, savaşa devam edilmesini istedi.

Galvarino’nun cesaretinin ödülü, bir sonraki saldırınınkomutanı olmaktı. Ama o emrindeki savaşçılarısadece yönetmek istemiyordu. Her iki koluna birer uzun bıçak monte ettirerek savaşa bizzat ve en ön saflarda katıldı.

Ne yazık ki, bu onun son savaşı oldu. Ateşli silahlara karşı savaşmak zordu. Yenildiler. Galvarino esir düştü. Mendoza, Galvarino’ya kendi tarafına geçerse hayatını bağışlayacağını  söyledi. Galvarino ise, Mendoza’ya, “Senin gibi yaşamaktansa ölmeyi tercih ederim. Ayrıca seni dişlerimle parçalayamadığım için de üzüntü duyarım,” diye cevap verdi.

Çok kızdı Mendoza. Öldürttü Galvarino’yu. Yetmedi; parçalara ayırttı. O da yetmedi; parçalarını köpeklere yedirtti.

Zafer Mendoza’nındı. Kim bilir belki madalya bile almıştı. Galvarino ise yiğitliği, kahramanlığı, cesareti, gözü pekliği ve vatanseverliği ile azmin ve savaşın simgesi haline geldi.

ÖYLE BİR SİMGE Kİ,

ONU ÖRNEK ALAN HALKI TAM 300 YIL SAVAŞARAK İŞGALE BOYUN EĞMEDİ.

GALVARİNO İSE 500 YILDIR SAYGIYLA ANILIYOR.

SİZCE DE, SAYGIYI HAK ETMİYOR MU?