10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü, gazetecilik
mesleğini yapanları onurlandırmak için 1961’den beri 10 Ocak günü düzenlenen
Türkiye’ye özgü bir kutlama günüdür.

10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü nasıl ortaya
çıktı? 

Türk basın tarihine ‘Dokuz patron olayı’ olarak geçen ve
gazetecilerin haklarının ilk kez yasal güvence altına alındığı gün 10 Ocak 1961’dir.
Gazeteciler haklarını elde etmek için neler yaptı? 10 Ocak neden Çalışan
Gazeteciler Günü ilan edildi? İşte 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü hakkında
bilinmesi gerekenler..

1961-1971 arasında “Çalışan gazeteciler bayramı” adıyla
kutlanmış; 1971 yılındaki askeri müdahaleden sonra ülkede gazetecilerin bazı
haklarının geri alınması üzerine kutlama gününün adı, ” 10 Ocak Çalışan
gazeteciler günü” olarak değiştirilmiştir.

4 Ocak 1961'de kabul edilen ve basın çalışanlarının bazı haklar ve
yasal güvence sağlayan “212 sayılı kanun” adlı düzenlemenin Resmi gazetede
yayınlanışı nedeniyle 10 Ocak günü kutlama günü olmuştur.

Söz konusu düzenleme, iş sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması,
sözleşmelere işin türü ve ücret miktarının yazılması gibi gazetecilerin sosyal
ve yasal haklarını belirleyen hükümleri içeriyordu.

Bu yasa ile kendilerine yüklenen sorumlulukları kabul etmek istemeyen 9 gazete
patronu (Akşam, Cumhuriyet, Dünya, Hürriyet, Milliyet, Tercüman, Vatan, Yeni
İstanbul ve Yeni Sabah) 212 sayılı yasanın ve Basın İlan Kurumu'nun oluşmasına
ilişkin 195 sayılı yasanın mesleki sakıncalar doğuracağını iddia eden bir ortak
bildiriye imza atarak gazetelerini 3 gün kapadıklarını duyurmuşlardır. “Dokuz
patron olayı” olarak basın tarihine geçen bu gelişme üzerine gazeteciler,
boykot boyunca “Basın” adlı bir gazete yayımlamaya karar vermişlerdir.

Basın gazetesi 11 Ocak günü yayına başladı ve üç günlük boykot
sırasında düzenli olarak yayını sürdürdü. Çalışan Gazeteciler Günü, bu olayın
bir sonucu olarak ortaya çıktı. 10 Ocak, “Çalışan Gazeteciler Bayramı” olarak
kutlanmaya başladı ve 1971'de “Çalışan Gazeteciler Günü” halini aldı.