Eğitimciler İLKSAN için Sandığa Gidiyor

Eğitim Sen Adana Şube İLKSAN seçimleri için adaylarını belirledi.

'Bakanlık Vesayetinin olmadığı, Demokratik Bir İlksan İçin, 9 Nisan’da Sandıktayız'  diyen Eğitim Sen Adana Şube Başkanı Ahmet Karagöz, İlkokul Öğretmenlerinin Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı İLKSAN’ın  Hasan Ali Yücel’in Milli Eğitim Bakanı, İsmail Hakkı Tonguç’un İlköğretim Genel Müdürü olduğu 1943 yılında çıkarılan 4357 sayılı yasayla kurulduğunu anımsatarak yaptığı açıklamada şu görüşlere yer verdi:

“Sandık; konut, sağlık, doğum, ölüm ve öğrenim gibi en çok sıkıntı çekilen konularda üyelerine hizmet vermiştir. 1970’li yıllarda TÖB-DER çatısı altında örgütlenen öğretmenler, tüm baskı ve zorlamalara rağmen, yapılan seçimlerde İLKSAN yönetimine gelmiş, yasa ile verilmiş yetkiyi kullanarak ana statüde değişiklikler yapma olanağı bulmuşlardır. İlkokul öğretmenlerinin örgütlü mücadelesinin getirdiği bu kazanım, 12 Eylül 1980 darbesinin izinden gidenlerin çabaları ile büyük ölçüde ortadan kaldırılmıştır.

12 EYLÜL DARBESİ VE İLKSAN’A ETKİSİ

4357 Sayılı İLKSAN Yasası, 1985 yılında 3179 Sayılı Yasa ile yeniden değiştirildi. Değişiklikle, tüm demokratik örgütlenmeleri dağıtan, yıkan, yok eden otoriter zihniyet İLKSAN’ın demokratik yapısını büyük ölçüde ortadan kaldırmıştır. Anastatüde yapılan bir değişiklikle 7 kişilik yönetim kurulunun 4 üyesinin, 3 kişilik denetim kurulunun 2 üyesinin bakan tarafından belirlenmesi sağlanarak siyasi irade sandığın yönetimini mutlak anlamda ele geçirmiştir.

Anastatü hazırlama yetkisinin MEB’e verilmesi, sandığın doğrudan doğruya Bakanlığın etkisi altına girmesini beraberinde getirmiştir. Eğitim emekçilerinin bu dönemde yeterince örgütlü ve etkin olmaması nedeniyle artan keyfilik daha da yoğunlaşmıştır. Bakanlığın siyasi tercihleri ile MEB bürokratlarının ve sandık yöneticilerinin çıkarcılığının birleştiği bu dönemde İLKSAN; arsa ve otomobil alım-satım yolsuzlukları ile birlikte anılır hale gelmiştir. Turizmden otelciliğe kadar pek çok şirket kurulmuştur.

İLKSAN HANGİ ANLAYIŞLA YÖNETİLİYOR?

İLKSAN’ın toplam üye sayısı 2014 verilerine göre 265 bin 187’dir. Üyelerinin yüzde 56’sı kadın, yüzde 44’ü erkek olmasına karşın, yönetim kurulunda bir tane kadın bulunmaması, İLKSAN’ın cinsiyetçi bir anlayışla ve temsilde adaleti yok sayan bir bakış açısı ile yönetildiğini göstermektedir.

İLKSAN’ın en büyük gelir kalemi üye aidatları iken, ikinci büyük gelir kaynağı ikraz gelirleridir. İLKSAN’ın üyelerinin çekeceği banka kredilerine aracılık yaparak ciddi gelirler elde ettiğini göstermektedir. Bu durum İLKSAN’ın hem kuruluş felsefesine aykırıdır, hem de bir sosyal yardım sandığı olma işlevi ile bağdaşmamaktadır. İLKSAN Yönetim Kurulu üyelerinin aldıkları maaşlar oldukça yüksektir. Şöyle ki; İLKSAN Yönetim Kurulu Başkanı’nın maaşı brüt asgari ücretin 7 katı, İLKSAN Yönetim Kurulu üyelerinin maaşı brüt asgari ücretin 5 katı; İLKSAN Denetleme Kurulu üyelerinin maaşı brüt asgari ücretin 3 katıdır. Üstelik bu ücretlere yolluklar, yevmiyeler, huzur hakkı vb diğer giderler dahil değildir.

EĞİTİM SEN’İN İLKSAN’A BAKIŞI

İLKSAN, tamamen Bakanlığın yönetimi, denetimi ve gözetimi altındadır. Temsilciler Kurulu kararları; ancak Bakan tarafından uygun bulunduğu takdirde uygulanabilmektedir. Sandığın tüm mali kaynağını sağlayan üyeler yetkisiz ve etkisiz durumdadır. Sandığın tüm işleyişini düzenleyen anastatüyü hazırlama yetkisi, 3179 Sayılı Yasayla Bakanlığa verilmiştir. Bu konuda temsilciler kurulunun karar alması tamamen göstermeliktir. Yedi kişilik yönetim kurulunun 4 üyesi Bakan tarafından belirlenmektedir.

İLKSAN’da demokratik örgüt yapısının oluşturulması, ticari işletmecilikten vazgeçilmesi, üyelerle etkili iletişim kurulmasına yönelik kanalların oluşturulması gerekmektedir. Bugün 50 bin kişi emekli olsa, İLKSAN emeklilik yardımlarını karşılayamayacak durumdadır.

Sendikal anlayışları gereği, temsil ettiği üyelerin haklarını korumak ve geliştirmek için mücadele etmeleri gereken İLKSAN yöneticilerinin bu mücadeleyi yürütecek donanıma ve ufka sahip olmadığı görülmektedir.

İLKSANIN İÇİNDE BULUNDUĞU SORUNLARIN ÇÖZÜLEBİLMESİ İÇİN;

* İLKSAN, demokratik bir yapıya kavuşturulmalı, MEB’in vesayetinden derhal çıkarılmalıdır.

* İLKSAN’ın anastatüsü temsilciler kurulunca hazırlanmalı, her türlü karar üyelerin iradesinin hakim olacağı temsilciler kurulundan alınmalıdır.

* İLKSAN anastatüsü demokratik, saydam, katılımcı bir yapıya kavuşturulmalı, tüm anti demokratik ve vesayetçi hükümler temizlenmelidir.

* Temsilde adaleti sağlamak için illerde her 1000 üyeye 1 temsilci, ilçelerde ise her 100 üyeye 1 temsilci seçilmelidir.

* İLKSAN kuruluş amacına uygun olarak yardımlaşma ve dayanışma sandığı haline getirilmelidir.

* İLKSAN’ın yönetim ve denetim kurulları üyelerden yani öğretmenlerden oluşmalı, dışarıdan her türlü siyasi müdahaleye kapalı olmalıdır.

* Yönetim kurulları üyeleri üst üste ikiden fazla seçilmemeli ve görev süreleri 2 yıl ile sınırlı olmalıdır. * Üyelerinin istem ve gereksinimlerini karşılayacak bir İLKSAN yasası çıkarılmalıdır.

* İLKSAN üyelerinin yararlanamayacakları, sandığı zarara sokan her türlü ticari işletmecilik anlayışına son verilmeli, var olanlardan vazgeçilmelidir.

* İLKSAN’ın sosyal yardımları günün koşullarına uygun hale getirilmeli ve tüm üyelerin ayrımsız bir şekilde yararlanması sağlanmalıdır.

* İLKSAN başta kendi üyeleri olmak üzere, her türlü denetime açık olmalı ve şeffaf bir şekilde yönetilmelidir.

* Üye sayısı dikkate alınarak kadınlara yönetimlerde eşit temsiliyet sağlanması için gerekli adımlar atılmalıdır.

* İLKSAN’ın geleceğine sadece üyeleri karar vermelidir.”

EĞİTİM SEN İLKSAN İLÇE ADAYLARI