Fiyatlardaki artışın nedeni?

Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan öncesinde gıda ürünlerinde talep artışı olmasının normal olduğunu, artan talebi karşılayacak gıdanın fazlasıyla mevcut olduğunu söyledi. Bayraktar,  “Üretimde problem yok. Burada dikkat edilmesi gereken husus, talep artışının fırsatçılığa dönüştürülmemesidir. Ramazan fırsatçılığı yapılmasın. Halkımızın mağdur edilmemesi için spekülatörlere fırsat verilmemeli, piyasaların canlanması için Ramazanı dört gözle bekleyen esnaf zan altında bırakılmamalıdır. Halkımızın ağız tadını bozmayalım. Milletçe huzurlu bir Ramazan geçirelim” dedi.

Fiyatı artan ürünlere baktıklarında, domatesteki fiyat artışının, üretimde geçiş dönemi olması nedeniyle arzdaki daralmadan kaynaklandığını anlatan Bayraktar, şöyle devam etti:

“Antalya bölgesinde, özellikle seralarda Mayıs ayında meydana gelen sıcaklıklar nedeniyle domatesin hızlı olgunlaştığı, aşırı sıcaklıklar nedeniyle çiçeklerde de bir miktar döküm yaşandığı, bu nedenle sera sezonunun geçen yıla göre 10-15 gün daha erken kapandığı görülmüştür. Mersin’de ise seralarda hızlı olgunlaşma nedeniyle sezonun erken kapandığı, açıkta yetiştiricilikte de yağışlar ve toprağın tam ısınmaması nedeniyle dikimin geciktiği saptanmıştır.

DOMATES 4 LİRAYA DAYANDI

Seralarda sezonun geçen yıla göre erken kapanması, tarla ürünlerinin ise yeni yeni piyasaya çıkmaya başlaması, geçiş döneminin etkisinin piyasalarda daha derin yaşanmasına yol açmış, domates fiyatları 4 liraya dayanmıştır. Tarla ürünlerinin tam olarak piyasaya arzıyla birlikte, önümüzdeki günlerde, domates fiyatlarının düşmesi beklenmektedir. Sivri biberde de benzer bir durum söz konusudur.”

Bayraktar, bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesi fiyatlarını karşılaştırdığımızda, market fiyatlarında 4 üründe azalma, 34 üründe ise fiyat artışı otluğuna dikkat çekerek şöyle konuştu:

“Markette limonda yüzde 12,39, maydanozda yüzde 10,43, nohutta yüzde 3,05, kuzu etinde yüzde 0,17 fiyat düşüşü görülmüştür.

Buna karşılık, domates fiyatlarında yüzde 134,55, patateste yüzde 122,1, kuru soğanda yüzde 63,73 artış vardır. Fiyat artışları, sivri biberde yüzde 37,3, havuçta yüzde 34,63, marulda yüzde 34,07, karpuzda yüzde 29,22, yeşil soğanda yüzde 28,72, kavunda yüzde 27,28, şeftalide yüzde 26,69, elmada yüzde 23,96, zeytinyağında yüzde 23,31, tavuk etinde yüzde 23,25, sütte yüzde 23,03’ü bulmuştur. Markette, yine kuru incirde yüzde 18,52, kabakta yüzde 16,67, kırmızı mercimekte yüzde 15,28, yumurtada yüzde 12,78, kuru üzümde yüzde 12,73 artış görülmüştür. Artış, kuru kayısıda yüzde 8,24, dana etinde yüzde 7,39, toz şekerde yüzde 6,98, pirinçte yüzde 6,59, mısırözü yağında yüzde 4,98, Antep fıstığında yüzde 4,90, kirazda yüzde 3,75, yeşil fasulyede yüzde 3,52, kuru fasulyede yüzde 3,45, ayçiçeği yağında yüzde 2,47, fındıkta yüzde 2,36, patlıcanda yüzde 2,22, yeşil mercimekte yüzde 2,18, zeytinde yüzde 1,93, salatalıkta yüzde 1,92 olmuştur.

Bu yıl ve geçen yıl Ramazan ayı öncesi fiyatlarını karşılaştırdığımızda,  üretici fiyatlarında, 4 üründe fiyat değişimi olmazken, 5 üründe azalma, 25 üründe ise fiyat artışı olmuştur.

Maydanoz, kuru kayısı, kuru üzüm ve kuru incirde fiyat değişimi meydana gelmemiştir.

Üreticide kuzu etinde yüzde 11,38, nohutta yüzde 6,52, kirazda yüzde 5,17, limonda yüzde 1,92, salatalıkta yüzde 1,20 fiyat düşüşü görülmüştür.

Buna karşılık, patateste yüzde 176,67, sivri biberde 163,16, domateste 123,64 fiyat artışı vardır. Fiyat artışı havuçta yüzde 81,82, marulda yüzde 68,18, kuru soğanda yüzde 61,22, yeşil fasulyede yüzde 53,67’e ulaşmıştır. Şeftalide yüzde 48,29, karpuzda yüzde 45, kavunda yüzde 38,46, yeşil soğanda yüzde 36,39, zeytinde yüzde 33,33, kabakta yüzde 31,58, yeşil mercimekte yüzde 31,36, kırmızı mercimekte yüzde 30, kuru fasulyede yüzde 27,78, pirinç ve zeytinyağında yüzde 25’i bulmuştur. Fındıkta yüzde 15,38, sütte yüzde 12,50, yumurtada yüzde 12,33, patlıcanda 11,87, elmada yüzde 8,51, Antep fıstığında yüzde 7,58, dana etinde yüzde 4,66 fiyat artışı meydana gelmiştir.”

Seçilmiş ürünlerde 2012 ve bu yılki Ramazan öncesi market fiyatlardaki değişim: (TL/Kg)