Anayasa, ülke üzerindeki egemenlik haklarının kullanım yetkisinin içeriğinde belirtildiği şekliyle devlete verildiğini belirleyen toplumsal sözleşmelerdir. Normlar hiyerarşisine göre diğer bütün hukuki kurallardan ve yapılardan üstündür. Hiçbir kanun ve yapı anayasaya aykırı olamaz.
27 Mayıs 1960’da ihtilal oldu; sonra Ord.Prof. Sıddık Sami Onar başkanlığında hazırlanan anayasa, 9 Temmuz 1961 referandum ile kabul edildi. Getirdiği yenilikleri maddeler halinde çok kısaca özetleyelim, sonunda da fikrimizi söyleyelim.
Doğrusuyla yanlışıyla, günahıyla sevabıyla, artısıyla eksisiyle, demokratik ve insan haklarına saygılı bir anayasaydı. 12 Eylül 1980, Askeri Müdahalesine kadar yürürlükte kaldı.
Daha iyisini yapacaktık. Ama söylenmeyen gerekçe, ”Bu elbise sizi biraz bol, bu kadar özgürlüğe layık değilsiniz. Şu elbiseyi biraz daraltalım,” meselesiydi.
Ve daralttılar. Önce biraz sıksa da, zamanla alıştık. Hatta terziye hak vermeye bile başladık. Ne gereği vardı ki bu kadar rahatlığın?
Zaman geldi anayasayı hafife alan biri, “Anayasayı bir kere delmekle bir şey olmaz,” dedi. Sonra da herkes birer kere delince, anayasa delk deşik oldu.
O bile yetmedi. Her hakkı kendisi için isteyenler, “Anayasaya saygı da duymuyorum, uymuyorum da,” dedi. Gerçekten de ne uydu, ne de saygı duydu. Biz de, “Helal be, işte böyle kodun mu oturtacaksın,” dedik
Adamın, adamları vardı. Hemen çıktılar huzura ve ”Patron, sen üzülme. Bu anayasa sana uymuyorsa, sana uyanı yaparız,” dediler. Yaptılar da. Yapanlar Sıddık Sami Onar kalibresinde olmadığı için, milletin ihtiyacına değil patronun siparişine uygun olanı yaptılar.
Zaten başkan anayasa hukukçusu bile değildi. Önceleri hoşuna gitti patronun. Sonra kendisi için yapılan anayasaya da uymadı. Birkaç eksik yer vardı. Şimdi onu düzeltecekler.
Sevgili Dostlar, bir ricam var. Lütfen Amerika’dan Mali’ye kadar, her ülkenin anayasalarını inceleyin. Her ülkenin anayasasında değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez maddeler var. Bizde de var. Hepsi benzeşiyor.
KORKARIM YENİ ANAYASA TAŞERONLARI, İŞE TAHRİP KALIPLARINI O MADDELERİN ALTINA YERLEŞTİRMEKLE BAŞLAYACAKLAR.