Tarih,29 Eylül 1925. Yerel bir yayın organı olan “Yeni Fikir” gazetesi, son derece duygusal bir yazı yayınladı. Kamuoyuna ve devlet kuruluşlarına çağrıda bulunuyordu.
Yeni Fikir’e göre Bursa’da bir Atatürk Heykeli olmaması şehir için büyük bir eksiklikti. Esasen, Atatürk Heykelinin süslemediği bir şehir, şehir sayılmazdı. Hükumet Meydadına bir Atatürk Anıtı dikilmeliydi. Anıtsız bir şehir, eksik bir şehirdi.
Çağrıya yaklaşık beş yıl sonra cevap geldi. Heyetler kuruldu, çalışmalar yapıldı, Anıtın nitelikleri belirlendi ve heykeltraş Nijad Sirei'e anıtı yapma görevi verildi.
Anıt, kaide ve heykel olmak üzere iki kısımdan oluşmakta.. Köşeleri dörtgen kaidenin üç cephesinde yazıtlar, üst kısmında ise çepeçevre dolaşan bitkisel süsleme yer almakta.
Atatürk'ün, at üzerinde asker kıyafetler içinde. Omuzunda pelerini ile başı Doğuya çevrilmiş, sağ eli yere paralel göğüs hizasında Batıyı işaret eder pozda. cephesi Kuzeye bakmakta. Başının Doğu’ya dönüşü güneşin, ışığını, aydınlığın yenden doğuşunu, sağ eliyle Batı’yı işaret etmesi ise çağdaşlığı ve uygarlığı simgelemektedir.
At sakin, dört ayağı üzerinde dururken dümdüz karşıya bakmaktadır. Atın dört ayağının yere dengeli bir şekilde, basması ve sakin duruşu, savaşın bitmiş olması, kargaşanın sona ermesi, ülkenin artık gözlerini istikbale çevirerek, gelecek için çalışması gerektiği mesajını vermektedir.
Kaidede yer alan yazılarda şehrin kurtuluşu, dolayısıyla ülkenin kurtuluşu için Ata'ya şükran sunmaktadır.
Kompozisyonun ana teması, zafer kazanmış, ülke kurtarmış, devlet kurmuş bir kumandanın asil kimliğini yansıtmaktır.
VATAN SANA MİNNETTARDIR, ATAM.
