Anıp geçmek yetmez. Dua edip, Fatiha okumanın onlara hiçbir faydası yok. Önemli olan onlara layık olmaya çalışıp, anılarını yaşatmak. Mümkünse herkesin tanımasına çalışmak.
Atalarımız diyoruz ama Çanakkale’de bizim için canını veren atalarımızdan çoğunun, çoğumuzun torunlarımızdan küçük olduğunu düşündüğümüz oluyor mu?
İşte bir demet….
MAKTEB-İ SULTANİ
Osmanlı’nın son dönemininBatı’ya Açılan PenceresiMekteb-i Sulani, yani Galatasaray Lisesi öğrencileri, savaşa gönüllülerin alınacağının duyurulduğu akşam, askeriye önünde sabahladı. Herkes adını bir numaraya yazdırmak istiyordu. Ama başaran, Celal İbrahim oldu. Celal, aynı zamanda Galatasaray Kulübü’nün 4 numaralı kurucu üyesiydi ve takımda oynuyordu.
Okul 1916’da, sadece 4, 1917’de ise 5 mezun verdi.
Savaşı katılan Galatasaray Liseli öğrenci ve mezunları 17-22 yaş aralığındaydı. Yabancı dilleri çok iyi olduğu içinönce cephe gerisinde, karargâhta görev yaptılar ama gönüllüler doğrudan ön cepheye geçerek çatışmalara girdiler.
İSTANBUL SULTANİSİ,
Türkiye’de “lise” adını kullanan okullardan biriydi. 50-55 gönüllü, Çanakkale’ye gidince geride kalan okul arkadaşları cepheden yaralı dönecekler için binayı o zaman hastanelerin rengi olan sarıya boyadılar.
Arıburnu, İkinci Tümen’e katılan çok sayıdaki öğrenci arasında onlar da vardı. Kollarına liseli olduklarını gösteren sarı kurdeleler takmışlardı. 19 Mayıs 1915’te, tarihin o en kanlı çatışmalarından birinde şehit düşen 10 bin askerin arasında kollarında sarı kurdele olan birkaç çocuk pek de dikkat çekmedi. Fakat mateme bürünen okullarının tüm pencere ve kapıları siyaha boyandı. Bundan sonra, Sarı-siyah İstanbul Lisesi’nin renkleri oldu.
VEFA LİSESİ
Çanakkale’den üç yıl önce, Balkan Savaşları sırasında bir toplantı yaparak öğretmeni-öğrencisi, eli silah tutan herkes cepheye katılma kararı aldı. Vefa Lisesi o yıl, en yaşlı öğretmenleri ve en küçük çocuklarıyla eğitime devam etti.
Geri kalanlar, 1915’te üniformalarını giyerek ağabeylerinin ardından cepheye katıldı. Ve doğal olarak, büyük çoğunluğu geri dönemedi.
BALIKESİR LİSESİ
Çanakkale Savaşı’nın en acı fotoğraflarından biri Balıkesir’de çekildi. İttihatçıların önderlerinden Talat Paşa ve İsmail Canbulat Bey’le beraberokulun merdivenlerinde 25 kişilik izci birliği,fotoğraf çektirerek ardından Çanakkale’ye doğru yola çıktı. Ne yazık ki, genç izcilerin hiçbiri cepheden dönemedi.
Çanakkale’de 100’ün üzerinde şehit veren Balıkesir Lisesi’nin kayıtlarına, 1916, 1917 ve 1918 yıllarındaşöyle yazıldı: “Bu ders yılında Harb-i Umumi münasebetiyle, mektebin 12, 11 ve 10. sınıflarında talebe bulunmadığından sınıflar 9. sınıfla başlamıştır”.
BUNLAR SADECE BİR KAÇ ÖRNEK DOSTLER.