Ritüel'e göre, eski yılın uğurlanıp yeni yılın karşılandığı bir gelenek olarak Dersim coğrafyasında yaşatılan Gağan, Adana'da da kutlandı.

Adana Dersimliler Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği tarafından kutlanan Gağan etkinliği, yoğun katılımla gerçekleştirildi.

Geçmişi geride bırakıp yeni yıla girme anlamına gelen Gağan gecmisten günümüzekadar korunarak yaşatılan kültürel hafiza olarak nitelendiriliyor.

- Davul-zurnal eşliğinde eğlence programı iptal edildi -

Salmanı Pak Kültür Merkezi’nde düzenlen Gağan etkinliği, Maraş katliamının 47.yıldönümü anma toplantısı dolayısıyla daha önce davul- zurna eşliğinde yapılması açıklanan eğlence bölümü iptal edildi.

Geniş bir katılımla gerçekleştirilen kutlama etkinliğinde lokmalar paylaşıldı. Lokma duası Dede Mümin Uray tarafından verildi. Ardından Gağan kutlaması kapsamından konuşmalar yapıldı.

Yapılan konuşmalarda, Gağan’ın yalnızca bir bayram değil; paylaşımın, toplumsal hafızanın, çoğulluğun ve yeni bir geleceğe dair barış umudunun simgesi olduğunun altı kalın harflerle çizildi.

- Gağan bir takvimin bitişi değil Doğa'nın dilidir -

Adana Dersimliler Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Hakan Kart, konuşmasına, "Değerli yol arkadaşlarım, sevgili Dersimliler ve kalbi bizimle atan kıymetli dostlar, bugün burada Dersim'in karlı dağlarından, kutsal ziyaretlerinden ve dilden dile aktarılan kadim masallarından süzülüp gelen bir töreni Gağan'ı yaşatmak için buluştuk. Derneğimize yuvamız hoş geldiniz " diyerek başladı.

Gağan’ın Dersim için sadece bir takvimin birisi değil, Doğanın dili olduğunu ifade eden Başkan Kart şunları kaydetti:

"Gağan’ın kimlik, paylaşım ve toplumsal hafızamızdır. Hücrelerindeki kış uykusuna yatışı ve ardından gelecek olan baharın dostudur. 

- Ekmeğimi kendim bölüştüm bu kültürün temelidir -

Dersim coğrafyasının çetin kış koşullarına rağmen, insanların birbirlerinin kapısını çalarak içini ısıttığı, dayanışmayı büyüttüğü, "Ekmeğimi kendim bölüştüm" anlayışı bu kültürün temelini oluşturduğunun ifadesidir. Bu temel bir insanlık beyanıdır".

Baskan Kart, konuşmasında, Dersimliler Derneği çatısı altında bu geleneği sürdürmenin önemine vurgu yaparak, “Bizler sadece bir bayramı kutlamıyoruz; çocuklarımızın hafızasını koruyor, kimliğimize sahip çıkıyor ve büyükşehirlerin ortasında birbirimize ‘yalnız değilsiniz’ diyoruz” ifadesini kullandı.

Kart, yıl boyunca paylaşılan her lokmanın ve yapılan her sohbetin, Dersim’in kadim dayanışma ruhunu taze tuttuğunu belirtti. Yeni yıl için de temennilerde bulunan Kart sözlerini şöyle tamamladı: 

“Dileğimiz odur ki yeni yılda dertler azalsın, dermanlar çoğalsın. Xızır (Hızır) darda olanın yoldaşı, eli olsun. Gağan bereketiyle gelsin, sofralarınızın neşesi ve yüreğinizde Dersim’in o olağanüstü sevgisi eksik olmasın. Gağan’ımız kutlu olsun".

Yazar Yaşar Gökoğlu da, Gağan’ın Alevi inanç dünyasındaki anlamına ve bugünün tüketim odaklı yaşam biçimine karşı taşıdığı toplumsal ve kültürel direniş değerini anlattı. 

- Kardeşi kardeşe düşman eden bir düzenin içindeyiz -

Alevilerin Gağan’a inanç dünyalarında derin bir anlam yüklediğini belirten Gökoğlu, çılgınca üretim ve tüketimin hâkim olduğu bir toplumda yaşandığına vurgu yaptı. Mülkiyet ve sahip olma duygusunun insanları birbirine düşman ettiğini ifade ederek, “Kardeşi kardeşe düşman eden bir düzenin içindeyiz” ifadesini kullandı. 

Yazar Gökoğlu, “Bugünün bu karmaşasında, bu tüketim çılgınlığında Gağan paylaşmaktır"diye konuştu. 

- Avukat Kemal Derin Maraş’ta katledilen Can'ları andı-

Av. Kemal Derin, "Bugün iki anlamlı günün birleştiği bir günde bir aradayız"diye başladığı konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Bundan 47 yıl önce, 1978’de, bildiğiniz gibi Maraş’ta büyük bir katliam yaşandı. Resmî rakamlara göre 121 kişi, gayri resmî rakamlara göre ise yaklaşık 500 kişi katledildi. Bu vesileyle, Maraş’ta yitirdiğimiz canları saygıyla, özlemle ve rahmetle anıyorum".

Bugün Gağan için bir araya geldiklerini belirten Avukat Derin, daha sonra şöyle konuştu: "Hepimiz o coğrafyadan, o bölgeden, Dersim’den geliyoruz. Çocukluğu orada geçenler bunu çok iyi bilir. Küçükken bu geleneği yaşayarak gördük. Belki herkes birebir yaşamadı ama çocuklar bu kültürün içinde büyüdü. Gağan kutlaması bizim için bir bayramdır. Yani kışa hazırlıktır; geçmişi geride bırakma, geleceğe hazırlanma anlamına gelir ".

Avukat Kemal Derin, ne yazık ki bugün bu geleneğin büyük ölçüde yalnızca Dersim bölgesinde yaşatıldığını anlattı. "Ancak bu gelenek yalnızca bize ait değildir; Hristiyanlarda, Ermenilerde ve Fars kültüründe de benzer ritüeller ve bayramlar vardır. Geçmişi geride bırakıyoruz. Geçen yıl artık eskide kaldı. 

- Umut ediyorum ki 2026 düzenin değiştiği yıl olur -

Önümüze, geleceğe ve yeni yıla bakmamız gerekiyor. Önümüzdeki dönemde ne yapacağımıza odaklanmamız gerekiyor. Biz bu bayramı gelişi güzel, havadan sudan kutlamıyoruz. Nasıl ki doğa 21 Mart’ta baharla birlikte kendini yeniliyorsa, biz de kendimizi yenilemek zorundayız. Doğayla uyum içinde yaşamak zorundayız. Bu nedenle umut ediyorum ki 2026 yılı bu düzenin değiştiği, bu rejimin değiştiği, barışın geldiği bir yıl olur".

- Gağan arınmayı, yeni umutlara yönelmeyi simgeler -

Adana Anakent Belediye Başkan Vekili Güngör Geçer de konuşmasında, çocukluğunda Gağan’ın Alevi-Bektaşi öğretisindeki yerini yaşayarak öğrendiğini anlattı. Gağan’ın arınmayı, helalleşmeyi ve yeni umutlara yönelmeyi simgelediğini belirten Geçer, yeni yılın sağlık, huzur ve özgürlük getirmesi dileğinde bulundu.

Gağan etkinliğine, CHP Adana İl Başkanı Doç. Dr. Anıl Tanburoğlu, CHP Çukurova İlçe Başkanı Av. Ümit Arif Özsoy, İHD Adana Şube Başkanı Avukat. Yasemin Dora Şeker, belediye meclis üyeleri, emekli sendikalarının temsilcileri ve çok sayıda davetli katıldı.