Hart…Bayburt'un ilçesi. Yeni adı Aydıntepe. 26 Ekim 1919 - 24 Aralık 1919 tarihleri arasında bir halk ayaklanmasına sahne oldu..
Eşref adında biri kendine özel bir tarikat kurmuş ve ünükısa zamanda çevreye yayılmış, İçişleri Bakanlığı da soruşturma açmıştı
Eşref soruşturmayı takmadı. Kendisinin Allah tarafından gönderildiğini ilan edip, milli mücadeleye karşı halkı kışkırtmaya başladı. Erzurum Valiliği, Bayburt Kaymakamlığından Eşref’in kökeni, mesleği, mezhebi, müritlerinin kimliği ve faaliyetleri hakkında bilgi istedi. .
Bayburt Kaymakamlığı, ilçe müftüsünün başkanlığında din adamlarından oluşan bir kurul oluşturdu. Şeyh kurulun davetini de reddetti ve müritlerini ayaklandırdı
6 Aralık 1919’da Bayburt’taki 28. Alaydan 50 kişilik bir müfreze göz korkutmak için Hart’a gönderildi. Şeyh daha önceden kasabadan ayrıldığı için gelen heyet kendisi ile görüşemedi.
Halk yorgun askerleri ikramda bulunmak vaadiyle, birer ikişer evlere dağıttı. Eşref gizlice geri dönüp, müritleriyle birlikte rehavet içindeki askerleri esir aldı. Bazılarını da şehit etti. Alay Komutanı Binbaşı Nuri şehitler arasındaydı.
Bunun üzerine, otuzar kişilik iki piyade bölüğünden yeni bir müfreze oluşturuldu ve 9 Aralık 1919’da Hart’a sevk edildi.Bu müfrezeye de bir baskın düzenleyen Eşref, ne yazık ki, askerleri esir alıp, kendisini mehdi ilan etti.
Hükumet işin kan dökülmeden halledilmesini istiyordu ama askerlerin tedbirsizliği ve tecrübesizliği sonucu zafer kazanan Eşref, hükümetten gelen uzlaşma teklifinden sonra daha da azgınlaştı.
Bu sefer dört tabur ve iki bölükten oluşan 700 kişilik bir kuvvet Hart’a gönderildi. Destek olarak, biri Gümüşhane’de, diğeri Of’ta iki tabur da hazır tutuldu. Kendisine gönderilen heyetin ricası da Şeyhi etkilememişti. Şeyh daha da şımararak “Hepiniz kâfirsiniz! Kimseyi tanımam ve boyun eğmem. Savaşacağım,” diye haykırıyordu.
24 Aralık’ta Hart kuşatıldı Topçu atışları altında kasabaya girildi.Bir top mermisi de şeyhin evine isabet etti ve şeyhhavaya uçtu. Ama parça parça.
Şeyhlerinin tek parça halinde uçamadığını gören müritleri hemen teslim oldular
HANİ DERLER YA…ŞEYH UÇMAZ, MÜRİTLERİ UÇURUR.
• BU SEFER KENDİLERİ UÇURAMAMIŞ, TOPÇULAR UÇURMUŞ VE
• MÜRİTLER DAĞILMIŞ.
• YİNE BÖYLE OLACAK, YİNE DARMADAĞIN OLACAKLAR.
