Mustafa Kemal, Samsun, Amasya, Erzurum ve Sivas’tan Ankara’ya dönmüştü.
Evet, çok başarılı işler yapmış, Erzurum’da üniformalarını çıkarıp, bütün unvan
ve nişanlarını padişaha iade etmiş, etrafında kendisine sadık, vatansever
arkadaşları toplanmış, vatanın kurtarılması için ant içmişlerdi ama halk öyle
zannedildiği gibi peşine takılıp cepheye koşacak bir topluluk değildi.
Mesela Sivas Kongresine Sivaslılar katılmamıştı. Delege olmadığı halde, kendi inisiyatifi ile katılan Rasim Bey hariç. Yetmiyormuş gibi,Saraya her gün Mustafa Kemal’i gammazlayan telgraflar gidiyor, İngiliz ajanlar, şeyhleri müritleriyle beraber satın alıyor, vatan hainlerine para dağıtıyordu..
Zor günlerdi. Yunan İzmir’e çıkmış, bütün Ege’ye kuşatmıştı. Ordu denilen
bir şey kalmamış, zar zor bir araya getirilen toplama 355 kişinin ancak 200’üne
tüfek verilebilmişti. Bir “Direniş Gücü” oluşturulmalıydı. Albay Bekir Sami Bey
Akhisar’a geldi. Yüzüne bakan olmadı. Kaymakam, Belediye Başkanı halk vs. Hatta
yiyecek bile vermediler.
Halk ümitsizdi. Resmen dediler ki, “Siz buraya gelmişsiniz. Topal eşekle
kervana karışmak istiyorsunuz. Karşısına çıkacağınız kuvveti biliyor musunuz?
Topla, tüfekle gelen, İzmir’i zaptedip, Aydın’a, Manisa’ya, Ödemiş’e,
Salihli’ye ilerleyen koca bir orduya karşı, elinizde kıçı kırık bir silah bile yok.
Biz bu durumda bir şey yapamayız. Size bir şey de vermeyiz. Nereden geldiyseniz
oraya gidip. Yunan gelirse biz teslim olacağız. Ölmek istemiyoruz”
Düşman yetmiyormuş gibi dağlarda ne idüğü belirsiz çeteler, efe kılığına girmiş eşkıyalar vardı. Ama bir Efe daha vardı: YÖRÜK ALİ. Ve bir de lider vardı: MUSTAFA KEMAL.yukarıdaki sözleri söyleyen perişan halkın içinden bir kuvvet doğuyordu: KUVVA-YI MİLLİYE.
Yunan, Menderes üzerinde, Malkoç Köprüsünde yerleşmişti. Yörük Ali topladı
kızanlarını. 16 Haziran1919’da, saldırdı Yunan’a, söküp attı Malkoç
Köprüsünden. Artık Yunan nasıl direneceğini değil, nasıl kaçacağını
hesaplıyordu. O hızla Aydın’ı da terk etti. Kurtulmuştu Aydın. Bu Ege’de ilk
baş kaldırış, ilk direnişti.
Halk iki şeye ikna olmuştu artık. Düşmanla savaşılabilir ve düşman
yenilebilir. Bir yiğit sağlamıştı onu: Yörük Ali. İkincisi artık başlarında
bitmiş, tükenmiş bir padişah yok, gerçek bir lider vardı: Mustafa Kemal.
HEP AYNI ŞEYLERİ SÖYLÜYORUM. YİNE SÖYLEYECEĞİM.