Devrimci Yol tarihini merak edenler Çukurova’nın ele avuca sığmaz delikanlılarının hayatlarına bakmalıdır

Veyis Sami Türkmen’i yazmaya bir süre önce karar verdim. Kısmet bugüneymiş.

Adettendir, ölümlerinden sonra yazıyoruz arkadaşlarımızı. Oysa yaşarken yazmalı, sağlıklıyken kader kıymet bilmeli, vefa borcumuzu yüz yüze bakarken ödemeli, elini sıkarken teşekkür etmeli.

Teşekkür edilecek ne yaptı Veyis Sami Türkmen?

Devrimci Yol saflarındaydı, Devrimci Yol’u Devrimci Yol yapan kadrolardandı, Adana’nın faşist işgalden kurtarılması için hayatını hiçe saydı, kentin mahallelerine, meydanlarına, sokaklarına, her karışına gençliğini bıraktı, 12 Eylül’den sonra tutuklandı, ağır işkencelerden geçti, yıllarca hapis yattı.

“Ünlü mahpusanelerinde Anadolumun/ En çok Çukurovalılar mahpustur/ Dostuna yarasını gösterir gibi/ Bir salkım söğüde su verir gibi/ Öyle içten/ Öyle derin/ Türkü söylemek, küfretmek/ Çukurova yiğidine mahsustur”diyen Ahmed Arif’i doğrulamak gerekiyordu, cezaevi cezaevi gezerek şairi doğruladı. Belki türkü söylemedi, lakin küfür etmekten de geri durmadı.

Uzun süren toplantılarda ara ara dışarı çıkmasına, mitinglerde bir yürüyüp bir oturmasına kızanlara, “faşistlerin sıktığı kurşun ve gördüğüm işkenceler nedeniyle böyleyim” diyemedi. Demek gerekirdi oysa. Ufak bir ayrıcalık sahibi olmak için değil, gençlere Türkiye devrimci hareketinin tarihinin inanmışlıkla, fedakârlıkla yazıldığını anlatmak için.

Deneyim aktarımı eğer devrim ateşi sizi hâlâ yakıyorsa, yaşınız altmışa dayandığı halde hâlâ liseli çocukların heyecanı içindeyseniz anlamlıdır, gerisi boş bir geçmiş güzellemesinden ibarettir. Örneğin Adana’da Gezi isyanına katılmışsanız, Adana yanarken oradaysanız, Devrimci Yol tarafından Sümer Mahallesi’nde gerçekleştirilen ve binlerce insanın katıldığı korsan mitingi anlattığınızda geçmiş ile gelecek arasındaki köprünün çelik halatını yerine takmış olursunuz. Veyis Sami Türkmen böyle yapmıştır; hâlâ elinde çelik halat vardır, salt geçmiş bugün irtibatını sağlamak için değil, geleceğin bugünden kurulacağına dair tezi doğrulamak için.

Devrimcilerin özgürlük tutkusu üzerine sözlerinizi, Kırşehir Cezaevi’nden firar etmenizle ilgili anılarla süslediğiniz zaman, maksat hâsıl olacaktır. Özgürlük için nelerin göze alınabileceğini anlatarak, aslında devrimin, özgürlük tutkusunun toplumsallaştırılması olduğunu ifade edeceksiniz demektir.

Moda ifadeyle mitinglerde, yürüyüşlerde “selfie” çektirenlere, Kırşehir firarı için kazılan tünel içinde “selfie” benzeri poz verdiğinizi anlatırsanız, Gezi isyanı sırasında görünür hale geçen mizahın, en zor şartlarda direnme gücü verdiğini söylemiş olursunuz. Veysi Sami Türkmen’in de aralarında bulunduğu Kırşehir firarileri böyle yapmıştır. Tünelin içinde fotoğraf çektirmek, kaçışı kameraya almak, sonrasında görüntüleri basına dağıtmak muziplik değil de nedir.

Devrimci Yol tarihini merak edenler Çukurova’nın ele avuca sığmaz delikanlılarının hayatlarına bakmalıdır. Yolu Çukurova’ya düşmüş devrimcilerden Necdet Erdoğan Bozkurt’un, Soner İlhan’ın, Mustafa Özenç’in, Behçet Dinlerer’in; Adanalılardan Adem Kütük’ün, Veyis Sami Türkmen’in, Erdal Aykaç’ın, Ali Uçak’ın, Salman Serttepe’nin, Mehmet Beyaztaş’ın ve daha nicelerinin.

 

Yazıyla birlikte verdiğimiz fotoğraflardan birincisi Kırşehir’de tünelin içinde çekilenlerden. Yandan kafasını uzatan Veyis Sami Türkmen, ortadaki ise geçen senelerde beynine düşen ur nedeniyle aramızdan ayrılan Adem Kütük. İkisini de Adana Halkevi’nde tanıdım. “Adana’da kaldığın üç sene ne işe yaradı” diye soran olursa, hiç tereddüt etmeden, “Veyis Sami Türkmen’i, Adem Kütük’ü tanımama vesile oldu” derim. İkinci karede ise Veyis Sami Türkmen Halkevleri kortejinde yürüyor, önünde ben.

Devrim sonsuza bir yürüyüş ise Veyis Sami Türkmen, yürümeye devam ediyor hâlâ.