Güneyin metropolü Adana'nın merkez Seyhan İlçesi Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılını kutladığımız bir dönemde hala "Çıkmaz Sokakların Başkenti" olarak anılıyor. Bir önceki dönemin Belediye Başkanı Zeydan Karalar çıkmaz sokakları açma konusunda başarılı bir grafik çizdi. Karalar 5 yıllık dönemde ilçede 193 çıkmaz sokağı açtı.
Seyhan nüfus yoğunluğu açısından Türkiye'de en çok çıkmaz sokağı olan ilçe konumunu koruyor.
-Metropol ilçe hala çıkmaz sokak çöplüğü-
1989 yılından bu yana geçen 35 yılda kaç çıkmaz sokağın açıldığına dair medyaya yansımış bir rakam yok. Adana çıkmaz sokaklar bağlamında da "büyük köy" olma özelliğini günümüzde de maalesef koruyor.
Bugün, yürüyüş yaparken, yolum Seyhan’ın Tellidere Mahallesi'ne düştü. Adını mahalleden alan Tellidere Yolu'nun sağ ve solunda dikey mimari tarzında çok katlı siteler yükselirken, iç kısımlar ise geçmiş yıllarda olduğu gibi "gecekondu" özelliğini aynen koruyor. Araçların güçlükle girdiği dar ve çıkmaz sokakların bulunduğu mahallede "kentsel dönüşüm" proje alanlarının yer aldığı tabelalara rastlamak mümkün. Ancak tek bir çivi çakılmış yer yok gibi!
-İtfaiye araçları sokaklara rahat giremiyor-
Tellidere Mahallesi de Seyhan'ın güney mahalleleri gibi hizmet yoksunu. Daracık sokaklara bırakın olası bir yangın esnasında itfaiye araçlarının girerek müdahale etmesi, ambulanslar da rahat giremiyor. Çöp arabası giremediği icin belediye temizlik ekipleri bazı sokaklardaki çöpleri güçlükle topluyor. İç içe girmiş tek ve 3 katlı evlerde oturanlar nefes almaktan zorluk çekiyor.
Daracık sokaklar temizliğe hasret. Konteyner olmadığı için insanlar çöplerini kapılarının önüne koyduğu teneke ya da plastik çöp kutularına atıyor. Sokaklar arasında kalan arsa parçaları çöplükten geçilmiyor. Halkın rahat nefes alabileceği park ve bahçeler ile yeşil alanlar göze çarpmıyor. Çok katlı apartmanların arasında kaybolan evler günün belli saatlerinde güneşin yüzünü göremiyor. Okulların bahçe duvarlarında çirkin yazılar göze çarpıyor.
Mahalle halkı, yerel yöneticilerden şikayetçi. Sokakta karşılaştığım mahalle sakinleri fotoğraf çekmeme sıcak bakmazken, isim vermekten de çekindiler.
Belediye hizmetlerinin yetersizliğinden yakınıyorlar. Sokaklarına bugüne kadar hiçbir belediye yetkilisinin uğramadığını söylüyorlar. Halka bir dokun bin ah işitirsin.
-Tellidere gerikalmışlıkta Şırnak'ı aratmıyor-
Tellidere Mahallesi geri kalmışlıkta Şırnak'ın kenar mahallelerini aratmıyor. İnsanlar da yoksul ve işsiz. Günümüzde bir havlu içinde iki-üç aile tek ve iki odalı evlerde kalıyor. Bu aileler her türlü hijyen koşullarından uzak çaresiz şekilde yaşıyor.
- Karalar döneminde 193 sokak açılmıştı-
Seyhan çıkmaz sokakların açılması konusunda en parlak dönemini Zeydan Karalar'ın Belediye Başkanı seçildiği 2014- 2019 yılları arasında yaşadı. 5 yılda ilçede 193 çıkmaz sokak açıldı. Sümer Mahallesi 69050 Sokağın Karafatma Caddesi'ne açılmasıyla Atatürk Caddesi Sular- Mahfesığmaz arasındaki yol trafiğe açılarak Kuzey Adana'ya ulaşım sağlandı. Seyhan'da kentsel dönüşüm bölgesi dışında kalan tüm mahallerdeki çıkmaz sokaklar hala açılacağı günü bekliyor.
Adana'nın merkez Seyhan ilçesi günümüzde Türkiye'nin birçok kentinden daha fazla nüfus yoğunluğuna sahip bulunuyor. Seyhan halk, çıkmaz sokakların bulunmasını kabullenemiyor.
Çıkmaz sokak sorunu Yüreğir ve Sarıçam ilçelerinde de yaşanıyor. Belediyelerin çıkmaz sokakların açılması çalışmalarında başarılı olduğu da söylenemiyor. Seyhan'da son yıllarda " Kentsel Dönüşüm" ise ağır aksak yürütülüyor. Çoğu firma yüksek maliyetleri gerekçe göstererek projeleri uygulamıyor. Bazı firmalar da zarar ettiğini ileri sürerek sözleşmelerdeki şartların yeniden iyileştirilmesini istiyor. Olan mahalleliye yani yoksul halka oluyor.
1989'dan bu yana kimler geldi, kimler geçti-
1989 yılında ilçe statüsüne kavuşan Seyhan'ın ilk belediye başkanı Yalçın Akyol bazı yenilikler getirmesine karşın çıkmaz sokak açılması konusunda beklenen performansı ne yazık ki gösteremedi.
1994 yerel seçimlerinde aynı koltuğa oturan merhum Ahmet Cevdet Yağ da ciddi bir adım atamadı. 1999 yılında Seyhan'da belediye başkanı seçilen Yıldıray Arıkan da kuzeye önem verirken, güney mahallelere hizmet götürmekte yetersiz kaldı.
2004 yılında Seyhan'da belediye başkanı seçilip iki dönem ilçeyi yöneten Prof. Dr. Azim Öztürk'ün hedefinde kuzey mahalleler ve kentsel dönüşüm vardı. Ancak bu dönemlerde ilce çıkmaz sokakların açılması konusunda beklenen ivmeyi kazanamadı.
2014 yılında belediye başkanı seçilen Zeydan Karalar, hizmete çıkmaz sokakları açarak başladı. Kendi döneminde 193 çıkmaz sokağı açmayı başardı. Bazı sokakları da civar sokaklarla birleştirerek kent içinden geçen D-400 ile bağlantısını sağladı. 2019'da gorevi devralan Başkan Akif Kemal Akay da güneye önem verdi, fakat çıkmaz sokakların açılması noktasında ciddi bir grafik çizemedi.
Seyhan ilçe statüsüne kavuştuğu 1989 yılından bu yana 7 belediye başkanı gelip geçti. Seyhan çıkmaz sokak mezarlığında bir türlü kurtulamadı. Seyhan günümüzde on yüzü yükselen siteler arka yüzü ise hala "büyük köy" konumunda.
Günümüzde özellikle metropol kentlerde çıkmaz sokakların bulunması başlı başına ciddi bir sorun. Seyhan bu utancı yaşayan büyük ilçelerden birisi. Çıkmaz sokaklar kentin modernleşmesi ve gelişerek büyümesinin önünde en büyük engel. Seyhan ve Seyhanlı bu utanç tablodan kurtulmak istiyor.
Sözü özü: Seyhan’ı bugüne kadar yöneten belediye başkanları "çıkmaz sokak" sorusuna köklü çözüm bulamadı. 31 mart 2024'te koltuğa oturacak olan belediye başkanı Seyhan’ı "çıkmaz sokak “tan kurtarabilecek mi, bekleyip göreceğiz.
