Yeri gelmişken 12 Eylül sonrası kapalı CHP ve AP’nin bazı siyasileri yapılacak seçimde siyasette etkili olmasınlar diye Çanakkale Zincirbozan Askeri Kampında mecburi ikamete tabi tutulan siyasileri arasında yaşanan tarihi bir olayı da tarihe not düşerek aşağıda anlatalım.
Kenan Evren Cuntası 1983 seçimleri öncesinde, 16 eski parlamenteri Güvenlik Konseyi Kararı ile 121 gün mecburi ikamete tabi tumuştu. Yani hapsetti. Bu siyasiler;
· CHP’den Sırrı Atalay, Metin Tüzün, Celal Doğan, Deniz Baykal, Ferhat Aslantaş, Süleyman Genç ve Yüksel Çakmur,
· AP’den Süleyman Demirel başta olmak üzere, Hüsamettin Cindoruk, Mehmet Gölhan, Ali Naili Erdem, Ekrem Ceyhun, Saadettin Bilgiç, Nahit Menteşe, Yiğit Köker, İhsan Sabri Çağlayangil’den oluşuyordu.
42 yıl önce yaşanan ve bugünlere de ders olacak tarihi olayı gazeteci Yalçın Doğan’ın, ‘’Dar Sokakta Siyaset Tekin Yayınevi Sayfa 363’te ki bölümünü özetleyerek genç kuşakların dikkatine sunuyorum.
Hâkim ve mahkeme kararı olmaksızın 12 Eylül Cuntası tarafından Zincirbozan Askeri Kampı’nda mecburi ikamete tabiyken, CHP’liler kapatılmış Parti’lerinin 60’ıncı kuruluş yıldönümünü kutluyorlar. Olayı O zaman Zincirbozan Askeri Kampında tutsak olan ve 2018 Yılının 25 Temmuz’unda yitirdiğimiz 15 ve 16’ncı Dönem CHP İstanbul Milletvekili ve Gurup Başkan Vekilliği de yapan Rahmetli Metin Tüzün’ün anlatımı ile aktaralım:
‘’8 Eylül Perşembe günü Sırrı Atalay, ben (Metin Tüzün) ve Süleyman Genç yürüyerek konuşuyoruz. Yarın 9 Eylül. CHP’nin kuruluşunun 60’ncı yıldönümü. 9 Eylül’ü Zincirbozan’da da olsa kutlamaya karar verdik. CHP’li arkadaşlara düşüncemizi açtık, hepsi sevindiler ve heyecanlandılar.
9 Eylül günü gündelik yaşantımızdan değişiklik olsun. Örneğin günlük keten pantolonları, yazlık gömlekleri çıkaralım, yerine sanki bayram günüymüş gibi kostümlerimizi giyelim ve o gün hiç üzerimizden çıkarmayalım. Bahçedeki Atatürk büstü önünde saygı duruşunda bulunalım, sonra oturup kendi aramızda sohbet edelim.
Adalet Partili arkadaşları meşgul etmeyelim diye haber vermedik. O gece tatlı, ama buruk bir heyecanla geçti. 9 Eylül Cuma günü sabahı erkenden kalktık. Sabah yürüyüşüne bizler kostümlü bir tarzda başladık.
Kampta gün ortasında ve bir “mecburi ikamet durumunda” lâcivert elbiseleriyle CHP’lilerin dolaşmasına askerler dahil herkes şaşırmıştı! Kamp komutanı özür dileyerek yanlarına yaklaştı ve ne olduğunu sordu. Durumu anlayınca; “Bizim yapabileceğimiz bir şey var mı?” diye sordu.
Süleyman Demirel, ‘Nedir bu haliniz, sanki yabancılar gelmiş, ne için kostüm giydiniz?’ diye sorunca, Sırrı Atalay, ‘’Bugünün bizim için önemli bir gün. CHP’nin kuruluşunun 60’ıncı yılını kutluyoruz. Sizi meşgul etmemek için haber vermedik’’ demiş. Demirel bir an durarak, ‘Öyle mi, tebrik ederim’ diyor. Dudaklarını sıkıp hafif hafif başını sallıyor.
Metin Tüzün devam ediyor. ‘’Biz sabah yürüyüşünü sürdürürken birden aklıma geldi. Arkadaşlardan ayrıldım yol kenarındaki kır çiçeklerinden 3 tane koparıp Atatürk’ün büstüne koydum. Sonra Sırrı Atalay’a; “Üzülme ağabey, büste çiçek de koyduk” dedim.
Sırrı Atalay acı acı güldü ‘Sen sağ ol emi” dedi. Sonra kahvaltıya girdik yanımıza gelen AP’liler haberleri olmadığı için günlük kıyafetleriyle gelmişlerdi. Kahvaltıdan sonra saat 10.00’da Sırrı Atalay başta olmak üzere hepimiz Atatürk’ün büstü önünde saygı duruşunda bulunduk.
Çevremizdeki görevliler şaşkın şaşkın bize bakıyorlardı. Saygı duruşundan sonra kaldığımız binanın arkasına geçtik, bir masayı hazırlayıp, etrafına CHP’li yedi arkadaş oturduk, birbirimizi tebrik ederek sarıldık. En gencimizden başlayarak partiye nasıl girdik, o günleri sırayla anlatarak o günü yaşamaya devam ettik.’’
DEMİREL’DEN SİYASİ ZERAFET ÖRNEĞİ
CHP’liler tören sonunda kendi aralarında sohbet ederken AP‘lilerin tamamı da günlük giysilerini çıkarmışlar, kravatları takıp elbiselerini giymişler, başta Demirel olmak üzere kendilerine doğru geliyorlar. AP‘liler kendi içlerindeki protokole göre sıralanmışlar, ellerinde bir kutu şeker, o anda hemen nasıl bulabildilerse, gelip tek tek CHP’lilerin “Kuruluş Günü“nü kutluyorlar.
Herkesi yeniden duygusal bir hava kaplıyor. Gözleri nemleniyor. Demirel’in ağzından şu sözler dökülüyor; “Bu mantık olduğu sürece ne bu parti ölür, ne de bu memlekette demokrasi ölür… Tutukluluk halinin sürdüğü bir yerde, böyle bir yerde bile, tutukluluğunu unutup partisinin kuruluşunu kutlayan insanların var olduğu bir memlekette, ne parti ölür, ne de demokrasi. Hepinizi kutlarız.“ Dedi.
1983 yılı 9 Eylül’ünde Zincirbozan ‘da partisinin kuruluşunu kutlayan rahmetli Sırrı Atalay, tam tamına 2 Yıl sonra, aynı günde yani Partisi CHP’nin kuruluş gününe denk gelen 9 Eylül 1985’te yaşama gözlerini yumdu.
Boşuna heveslenme AKP! Senin de Menderes ve Evren gibi CHP’yi, kapatmaya gücün yetmez! Çünkü CHP savaş meydanlarında, Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin devamı olarak kurulan çağdaş bir sosyal demokrat partidir.