TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) Adana Şube Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Emir Kavi, sayıları her geçen gün artan lunapark ve eğlence alanlarında kullanılan tüm eğlence makinalarının yürürlükteki mevzuata göre aylık ve yıllık periyodik kontrollerinin yapılması, emniyet aksamlarının test edilmesinin gerektiğini söyledi. Kavi, “Ölümcül bir kaza yaşanmadan önlem alınmalı; çözüm kamusal denetim” dedi.MMO Adana Şube Başkanı Hasan Emir Kavi, Adana’nın Çukurova ilçesi Güzelyalı Mahallesi Adnan Menderes Bulvarı’nda bulunan lunaparktaki kazada bu sefer can kaybı yaşanmadığını, 16 kişinin bulunduğu serbest düşüş aracının arızalanıp metrelerce yüksekten yere çakılması nedeniyle 11 kişinin yaralanarak hastaneye kaldırıldığını anımsattı. Özellikle hafta sonları kalabalıklar halinde eğlendikleri lunaparklarda; herhangi bir kaza veya yangın çıkması halinde güvenli bir şekilde boşaltılmasından, eğlence makinaları operatörlerinin eğitimlerine kadar denetlenmesi gereken birçok nokta bulunduğuna dikkat çeken Kavi, çoğu zaman kaldırım taşları üzerine oturtulmuş, zeminlerine uygun bir şekilde montajı yapılmamış eğlence makinalarının vatandaşların can güvenliğini tehlikeye attığına dikkat çekti. Hasan Emir Kavi yazılı açıklamasında şu görüşlere yer verdi:
AYLIK VE YILLIK PERİYODİK KONTROL ZORUNLU
“Sayıları her geçen gün artan lunapark ve eğlence alanlarında kullanılan atlıkarınca, discovery, hızlı tren, adrenalin, gondol, dönme dolap gibi tüm eğlence makinalarının yürürlükte bulunan ilgili mevzuata göre aylık ve yıllık periyodik kontrollerinin yapılması, emniyet aksamlarının test edilmesi gerekmektedir. Ayrıca günlük olarak da eğlence makineleri işletmeye alınmadan önce, tüm emniyet tedbirlerinin çalıştığı tespit edilerek boşta çalıştırma işlemi yapılmalı ve bu kontroller yasal olarak kayıt altına alınmalıdır.
Bu tür iş yerleri belediyelerin ruhsatlandırma ve iş yeri açma yönetmeliklerine tabidir. Fakat ilgili yönetmelikte de belirtildiği üzere iş sağlığı ve güvenliği yasasının gerekliliklerinin yerine getirilmesi gerektiği belirtilmektedir. Ayrıca bu tür eğlenme merkezleri birer iş merkezidir. 6331 sayılı yasa iş sağlığı ve güvenliği yasası kapsamında 'TEHLİKELİ' sınıfta yer alan iş koludur. Bu nedenle 6331 sayılı yasanın gerekliliklerini yerine getirme zorunluluğu bulunmaktadır.
Bu gereklilikler ise;
Çalışanların sağlık raporlarının alınarak işe uygunluğunun tespit edilmesi,
Çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği konusunda eğitimler verilerek, iş yerine ait tehlike konusunda bilgilendirilmesi,
İş sağlığı ve güvenliğine yönelik profesyonel hizmet alınması, ( İş yeri hekimi, iş güvenliği uzmanı bulundurulması).
Yapılan iş ve kullanılan ekipmanlar ile ilgili risk analizleri yapılarak, tehlikelerin belirlenmesi ve bu tehlikelere yönelik gerekli güvenlik önlemlerinin alınması,
Makina ve ekipmanların güvenliğine yönelik gerekli bakım ve periyodik kontrollerin sistematik olarak yapılmasıdır.
Tehlike seviyesi yüksek binlerce çoluk çocuğun gittiği bu tür eğlence merkezlerinin bu şekilde başıboş bırakılması, hiçbir denetim ve kontrolün yapılmaması, yukarıda belirtilen iş yasasının gerekliliklerinin yapılmaması çok üzücü ve kaygı vericidir.
LUNAPARKLARDA MÜHENDİS İSTİHDAMI ZORUNLUDUR
Ayrıca 14 Temmuz 2005 tarihli İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin 9207 Sayılı Yönetmeliğe göre sirk ve lunaparkta bulunan oyun ve eğlence makinalarının kontrol ve bakımından sorumlu olmak üzere, teknik bilgi ve yeterliğe sahip en az bir mühendis ve bir teknisyen bulundurulması zorunludur. İşletmeciler bu kuralı göz ardı etmekte, yetkililer de bu durama ne yazık ki göz yummaktadırlar.
ÇÖZÜM: 'KAMUSAL DENETİM'
Garantili ve güvenli çalışmayı taahhüt edecek olan test ve kontrol raporları ve periyodik kontrol raporlarının, düzenli olarak ilgili idareye sunulmadığı da yaygın bir gerçektir. Ayrıca yaşanan acı kazalar da göstermiştir ki; düzenli aralıklarla yapılması gereken kontrollerin takibi yapılmadan, sadece ruhsat aşamasında istenen yetersiz evraklarla bu yerlerin güvenlikleri sağlanamaz. Bu noktada da sıkça hatırlattığımız üzere ilgili Belediyelere büyük sorumluluk düşmektedir.
Denetimlerini yaptırmayan, kâr hırsıyla hareket ederek makinaların bakım ve onarımlarını, günlük ve aylık periyodik kontrollerini ihmal eden işletmecilerin, 'vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğinden' sorumlu oldukları unutulmamalıdır. Bu konudaki mevzuatın ve çıkartılan yönetmeliklerin 'kamusal denetim' ve 'mühendislik uygulamalarını' dışlayan eksik düzenlemeler olduğunu hatırlatıyor; ilgili bakanlıkları ve yerel yönetimleri, acil tedbir almak üzere mevzuat düzenlemesi yapılması konusunda göreve çağırıyoruz.”
Kavi, TMMOB Makina Mühendisleri Odası Adana Şubesi olarak; eğlence yerlerine işyeri ruhsatı düzenlenmesi, eğlence makinalarının mevzuatta tanımlı periyodik kontrollerinin yapılması, operatör ve bakım personelinin eğitilmesi konularında, uzman makina mühendislerine dayalı örgütlü yapılarıyla kamu adına ve kamu güvenliği için her zaman görev almaya hazır olduklarını da sözlerine ekledi.
