Tarihçi Dr. Tom Head Roma’nın çöküşünü beş ana başlıkta toplamış ve özetlemiş. Ben daha da kısaltarak sunmaya çalıştım. İşte o beş madde:
- ÇOK BÜYÜKTÜ
Aristotales,Politike (Politika değil) adlı eserinde şehrin, devletin büyüklüğünü yansıttığını yazmıştı. Belki de doğruydu ama bu boyuttaki bir devleti kontrol etmek, ihtiyaçlarını belirlemek ve yönetmek çok zordu. Yani gidemediğiniz yer sizin değildi. Üstelik devlet yönetmek adanmışlık ve liyakat gerektiriyordu.
- ÇOK ETKİSİZDİ
Konfüçyüs iyi bürokratlara yönetilen bir ülkeye hayranlık duyduğunu söylerdi. Roma’da iyi yetişmiş, yetkin ve liyakatli bürokrat çok azdı. Bürokrat olmak için birilerinin yandaşı olmak yetiyordu.
- ÇOK YOKSULDU
İmparatorluğun sürekli savaş içinde olması, altyapı tamiratları, besin dağıtımı kaynakları tüketti. Üstelik artıketrafta savaşacak ve yağmalanacak düşman da kalmamıştı, dolayısıyla artık devlet kendine yetemiyordu. Üreten olmayınca halk yoksulluk içinde kıvranıyordu. Arenalardaki eğlenceler de karın doyurmuyordu.
- ÇOK ZALİMDİ
Son birkaç yılında, azınlık olan “barbarları” eğitip lejyonerler olarak kullanmaya başlamıştı. Sonra bu lejyonerleri çıkan isyanları bastırmak ve kendi soydaşlarını acımasızca katletmek için kullandı. Önemli olan iktidarda kalmaktı.
- HALK BIKMIŞTI
Halk, nesiller boyunca yok yere öldürülmekten bıkmış; yeni nesil, Roma’yı terk ederek huzur içinde yaşayacağı yerler aramaya başlamıştı.İnsan olabilmek içinözgür olmanın şart olduğunu kavramıştı
TARİH İBRET ALMAK İÇİN OKUNMALIDIR.
Detaylı Bilgi Edinmek İsteyenler İçin Kaynak:
DÜNYA TARİHİ (Bir Çırpıda Uygarlıklar Tarihi)- Sayfa:82-83-84
