Adana Barosu Tüketici Hakları Komisyonu, tüketicilerin “Tüketici Hakları Evrensel Beyannamesi” nin 8 temel hakkı içerdiği anımsatmasını yaptı.

Tüketiciler Haftası etkinlikleri çerçevesinde  Adana Barosu Tüketici Hakları Komisyonu Başkanı Av. Turgay Mumcuoğlu,  Baro Genel Sekreteri Av. Veli Küçük, Komisyon Koordinatörü Av. Özge İşisağ Şaşmaz, Komisyon Başkan Yardımcısı Av. Dinçer İşisağlam, Av. Fatma Anteplioğlu Cin ve Av. Alparslan Kaçar ile ortak bir açıklama yaptı. 15 Mart 1962 tarihindedönemin ABD Başkanı J.F.Kennedey’in Temsilciler Meclisinde ilk kez ” Tüketici Hakları ” diye bir kavram kullandığını,Amerika, Avrupa, İskandinav ülkelerinden sonra Tüketici Hakları ve faaaliyetlerinin yavaş yavaş tüm dünyaya yayıldığını ifade eden Avukat Turgay Mumcuoğlu açıklamasında şu görüşlere yer verdi:

“Birleşmiş Milletler yapmış olduğu toplantıda aldığı kararla ” Tüketici Hakları Evrensel Beyannamesini” ilan ederken bu konuşmanın yapıldığı 15 Mart tarihinide “Dünya Tüketiciler Hakları” günü olarak kabul etmiş ve her yıl kutlamalar yapılmaya başlanmıştır.

Tüketici Hakları Evrensel Beyannamesi 8 temel hakkı içermektedir. Temel Gereksinmelerin karşılanması hakkı.Sağlık ve Güvenliğin Korunması hakkı. Eğitilme hakkı.Seçme hakkı.Bilgilendirme hakkı.Tazmin edilme hakkı.Temsil edilme hakkı.Sağlıklı bir çevrede yaşama hakkıdır.

Ülkemizde bu faaliyetler 08/09/1995 tarihinde kabul edilen 4077 sayılı yasa ile yürürlüğe girmiştir. Daha sona 14/06/2003 tarih 4822 sayılı yasa ile değiştirilen hükümleri yürürlüğe girerek bugünkü uygulamalara kaynak olmuştur ve 08/09/1995 tarihinden itibarende her yıl 15-21 Mart tarihleri arası “Tüketici Haftası “olarak kullanmaktadır.

Ne yazık ki yürüklükteki yasa Tüketicinin şikayetini karşılamaya yetmemektedir. Asıl amaç tüketim yapan güçsüz olan tüketiciyi üretim yapan güçlü olan üreticiler karşısında korumak olmasına rağmen, günlük hayatımızda tüketiciler hep mağdur olmuştur. Almış olduğu ürünlerin, sarf ettiği malzemelerin ayıplı çıkması yanında bankalardaki problemlerin hızla artması tüketicilerimizin mağduriyetinin de  artmasına neden olmaktadır.

FATURA GARANTİ BELGESİ YERİNE GEÇMEZ

Uygulamalardaki aksaklıklar, yönetmelik değişiklikleriyle giderilmeye çalışılmaktadır. Örneğin 24/04/2011 tarihinde yürürlüğe giren “Garanti Belgesi uygulama esaslarına dair” yönetmelikte değişiklik yapılmış, satılan mala ilişkin olarak düzenlenen faturaların Garanti Belgesi yerine geçmeyeceğini, malın tamir süresinin azami tamir süresini geçemeyeceğini, tüketicinin arıza bildirimini telefon ,faks,e posta,iadeli taahhütlü mektup veya benzeri bir yolla yapmasının mümkün olduğunu, malın arızasının 10 iş günü içerisinde giderilememesi halinde imalatçı-üretici veya ithalatçı malın tamiri tamamlanıncaya kadar benzer özelliklere sahip başka bir malı tüketicinin kullanımına tahsis etmek zorunda olduğu, yine tüketiciye teslim edildiği tarihten itibaren garanti süresi içerisinde kalmak kaydıyla 1 yıl içerisinde en az 4 defa veya imalatçı-üretici ve /veya ithalatçı tarafından belirlenen garanti süresi içerisinde 6 defa arızalanmasının yanı sıra  bu arızalarının maldan yararlanmamayı sürekli kılması gibi değişikler yapılarak tüketiciye bir nebze olsun nefes aldırılmaya çalışılmıştır.

06/03/2013 tarihinde ise “Tanıtma ve Kullanma kılavuzu kullanımına dair” yönetmelikte de değişiklikler yapılarak bundan böyle tanıtma ve kullanma kılavuzlarının tüm mal, alışverişekonu olan taşınır eşyalarda Bakanlıkça tespit edilen Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzu ile satılması mecburiyeti getirilmiştir. Tanıtma ve kullanma kılavuzu, malın özelliğine ve tüketiciye sunuluş biçimine göre ambalajın üzerine yazılabilir ve eklenilebilir.

Görüldüğü gibi; şartlar ortaya çıktıkça yönetmelikler değiştirilmektedir. Şu anda tasarı halinde bulunan yeni Tüketici Yasasında tüketicilerimizin lehine düzenlemelerin yapılarak biran önce çıkartılması en büyük arzumuzdur.

PARASAL SINIR ARTTI

Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerinin parasal sınırları 01/01/2013 tarihinden itibaren değiştirilmiş, bağlayıcı olacağına ilişkin alt parasal sınır ilçe tüketici hakem heyetlerinde 1.191,52 TL’ye , delil olabilecek alt parasal sınır ise; 3.110,58 TL’ye çıkartılmıştır. Bunun üstündeki değerler ise İl tüketici hakem heyetlerinin görevine girmiştir.

Bankalarca alınan kart aidatları, kredi verilirken alınan dosya masrafları hala çözümlenmiş değildir. Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerine başvuruların çoğu kart aidatı , dosya masrafları  ve buna bağlı olarak alınan sair giderleriyle ilgilidir. Mahkemeler bankalar aleyhine karar vermesine rağmen, bankaların bunu görmezden gelerek hala kart aidatları, dosya masrafları ve sair giderler almalarını kabul etmemiz mümkün değildir. Yeni yasada buna kökten bir çözüm bulunacağı ümidini taşımaktayız.

2TÜKETİCİ MAHKEMESİ ŞART

Tüketici mahkemeleri özveriyle çalışmasına rağmen dosyaları hızla bitirememektedir.Mahkemelere gelen dosya sayısında gittikçe artış olmaktadır. 01/01/2012 – 31/12/2012 tarihli Adana’da faaliyet gösteren 2 tane Tüketici Mahkemesine toplam 4.042 dava gelmiştir. Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerinin verdiği kararlara itiraz dosyaları bu artışın en büyük nedenlerinden biridir. 2012 yılında 2.392 adet Hakem Kurulu Kararına itiraz gelmiştir. Tüketici sorunları Hakem Heyetlerine geniş yetki verilmiş olmasına rağmen onlarda gelen iş yükü karşısında zorlanmaktadırlar. Personel sayısının az olması kararların erken çıkmasını engellemektedir. Bu sorunlarında giderileceğini ümit etmekteyiz. Adana’ mıza acilen en az 2 Tüketici Mahkemesinin kurulması ile bu birikmenin önleneceği düşüncesindeyiz.”