Yeniden gündem oldu ama aslında birkaç ayı geçti, üniversite sıralamasında ilk 500’de Türkiye’den sadece bir üniversite yer alabilmiş. Daha bu hafta içinde YÖK bir yönetmelik değişikliğine gitti, artık öğretim elemanları ilanlarında adrese teslim tarifler yapılamayacakmış. İyi de tüm üniversitelerimiz YÖK’e bağlı olduğuna göre, bu tür sıralamalardan önce, ilanın içeriğinden önce, YÖK “üniversite fikrine” uygun mu diye sorulmak zorunda. Tümü YÖK’e bağlı olduğuna göre Türkiye’de üniversite var mı veya YÖK’e rağmen üniversite olmaya çalışmak nasıl bir şey?
“Su nedir” diye sorulsa maddenin üç halini de alabilen H2O şeklinde kimyasal inorganik bileşiktir, işlev olarak yaşamın kaynağıdır, çoğu kez saf değil yüzde 97’sini oluşturan okyanuslarda olduğu gibi genellikle başka bileşiklerin bileşenlerini de içermektedir, oksijen yanıcı hidrojen yakıcı olduğu halde bileşik halde ateş söndürücüdür gibi yanıtlar verilebilmektedir. Havalanmazsa balçıklaşmakta, yosunlar artmakta, su bozulmaktadır.
Peki, üniversite nedir? Üniversitenin olmazsa olmazı nedir? Medrese ve okullardan farkı nedir?
DİN, KÜLTÜR, MEMURLUK VEYA MESLEĞE HAZIRLAMA: ÜNİVERSİTE DEĞİL YÜKSEKOKUL
Modern anlamda okul eski sosyalizasyon kurumlarının yerine geçtiğinden hayatın her alanına hazırlık yapmaktadır; mevcut ortak elzem bilgi birikimini, beceri gelişimini ve ortak duyarlılıkları kazandırmakla yükümlü bulunmaktadır.
Mevcut şartlarda yüksekokullara da, memurluk bilgilerine, mesleki öğretim veya hümanist öğretime de ihtiyaç bulunmaktadır. Almancada “Fachhochschule” (mesleki yükseköğretim, meslek yüksekokulu) çok revaçtadır, mezunlarına çok prestijli meslekler kazandırabilmektedir ancak bunlar üniversite değildir.
Eğer bir yükseköğretim kurumunda birikmiş bilgi aktarımı, mesleki beceri kazandırma, toplumsal değerleri aktarma veya bunlara uygun duyarlılıklar kazandırma haliyle öğretim yapılıyorsa buna “yüksekokul” denebilir ama üniversite denemez yani salt bilgi, beceri, duyarlılık aktarımıyla sınırlı kalırsa bu üniversite değildir, olsa olsa okul olur.
ÜNİVERSİTE TEORİDİR
Tam 1 yıl oldu. 2020 martının ikinci haftası covid yüzünden yükseköğretim tümden tatil edildi, uzaktan öğretime geçildi. Ne zaman nasıl dönüleceği de açık değil ama YÖK ve Sağlık Bakanlığı bu arada “teorik derslerin” uzaktan yapılabileceğine, bunun tümden kalıcılaştırılabileceğine hükmetti. YÖK bilim ve üniversite nedir, biliyor mu, emin değilim, bilmiyorsa çok daha büyük bir sorun, bilip de böyle yapıyorsa yine sorun.
Üniversiteler 1- Bilim araştırma kuruluşlarıdır. 2- Bilim araştırmaya yönelik teori ve metodoloji öğretimi de yaparlar, 3- Henüz çözülememiş, yaygın bir mesleğe veya kullanışlı teknolojiye dönüşmemiş sorunlara yönelik hizmet de üretirler.
Çoğu kez üniversiteler okullarla veya mesleğe hazırlıkla karıştırılmaktadır. Oysa üniversiteler sadece kültür, din aktarımı veya mesleki beceri kazandıran okullardan çok farklı özelliktedir. Araştırmanın yanında öğretim de yapar ama yaptığı öğretim okul öğretimi değil teori ve araştırma öğretimidir, verdiği hizmet de henüz yaygın bilindik mesleklere dönüşmemiş henüz denenen, sınanan araştırma veya teknoloji denemesi özelliğindeki hizmetlerdir.
Yani üniversiteler bilim araştırma kuruluşlarıdır, öğretimleri ve hizmetleri de bu bilim araştırmalarıyla ilgilidir. Hem mesleki anlamda hem de düşünsel anlamda “yeni” bilgi ve teknoloji üretmekle, yeni veya henüz bilinmeyen olan buluşlar yapmakla yükümlüdür, mevcut bilgi ve mesleki beceri aktarımı değil teori ve ilerlemeyle yükümlüdür.
Üniversitenin özü esası teoridir. Henüz kesin bilgiye dönüşmemiş olan veya bilinmeyen, tartışmalı olanlara dair teori ve araştırmalardır.
Üniversitelerin öğretim veya aktarımları da teoriktir; parçalar arasındaki ilişkileri, henüz tam bilinemeyenleri, henüz tartışmalı olanları eleştirmeye ve kurgulamaya yöneliktir; bilgi, felsefe, sanat yapmaya, buluş yapmaya, en asgari haliyle henüz saf bilgi halindekinden teknoloji veya patent üretmeye yöneliktir.
BİLİMLE MÜNASEBETSİZ ESKİ YENİ YÖK, YÖK’LE MÜNASEBETSİZ BOĞAZİÇİ, ODTÜ
Yeni YÖK’e hakim olanların genel durumu bilim üretimine çok uygun değildir. Hele de dinciler yeni bir teorik katkı yapmaya, bilim üretmeye, felsefe sanat üretmeye yatkın bulunmamaktadırlar, aralarında bilim teori araştırma konusunda samimi olanlar varsa da bu kez de sahip oldukları zihniyetle münasebetsizlik oluşmaktadır. Dinci eğilimde olup bilim araştırma yapanların gösterdikleri başarı sahip oldukları ideolojilerle, sahip oldukları zihniyete çelişmektedir.
Bu zihni uzlaşmazlığı görmezden gelip bilimsel bir zihniyete sahip olmadan bilimle uzlaşma arayışı dincilikle demokrasinin uzlaştırılmaya kalkışılması gibi gariplikleri doğurmaktadır, komik olmaktadır, komedi yaşanmaktadır. Ülke trajikomik durumlara düşmektedir.
Bugün Türkiye’de bilim üretiliyorsa bunu YÖK veya dinci Yeni YÖK’çüler değil aksine eski yeni YÖK’e rağmen bilim teoriye açık insanlar üretmekte veya üretmeye çalışmaktadır. Eski yeni dinci YÖK’e karşı ODTÜ ve Boğaziçi üniversite olmaya çabalamaktadır.
İşin özeti şu ki YÖK olduğu sürece sıralamalar ancak YÖK’ün durumunu göstermektedir. YÖK kendine bağladığı 200’den fazla yükseköğretim kurumu ortalaması ile ilk 1000’e bile giremiyor, dahası bilim sıralamasına giremiyor. İlk 1000’e giren Boğaziçi, ODTÜ gibi kurumlarıyla da çatışma içinde bulunuyor.
escort bayan Erenköyescort bayan Fatihescort bayan Bağcılar
