Bundan önceki yazımızda yatırımların teşvikini özendirmek için çeşitli teşvik unsurlarının hükümetler tarafından öteden beri alınmakta olduğu konusunu işlemiştim. Bu yazımda ise, yatırımcılara finansal kiralama yani leasing, şirketleritarafında kiralanacak makine ve teçhizatlarınistisnadan yararlanması konusu üzerinde duracağım. Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla gerçekleştirilecek yatırımlar için finansal kiralama şirketi adına ayrı bir teşvik belgesi verilmediğinden, vergi dairelerine dilekçe ile başvuran ve adına teşvik belgesi düzenlenen yatırımcılara verilen belgede; finansal kiralama şirketi, yatırımcının teşvik belgesi dikkate alınarak bu yatırım teşvik belgesi eki listede yer alan ve yatırımcıya kiralanacak olan makine ve teçhizatın istisna kapsamında olduğu belirtilmektedir.
BELGENİN İÇERİĞİ
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunuile finansal piyasalarda meydana gelen gelişmeler ve uygulamada ortaya çıkan ihtiyaçlar neticesinde, kredi sistemi içinde yer alan finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin güvenilir ve etkin bir şekilde faaliyetlerini yerine getirebilmesi sağlanmıştır.
Yatırımlarda kullanılmak üzere, finansal kiralama şirketleri aracılığıyla gerçekleştirilecek yatırımlara ilişkin finansal kiralama şirketlerininteşvik belgesi sahibi firmalara kiralanmak üzere teslim alacakları veya ithal edecekleri makine ve teçhizatlar için teşvik belgesi sahibi firma adına düzenlenen bu belge ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13/d maddesi kapsamında istisna uygulanmaktadır.
Bu belgeye istinaden, finansal kiralama şirketi, yatırımcının teşvik belgesi dikkate alınarak bu yatırım teşvik belgesi eki listede yer alan ve yatırımcıya kiralanacak olan makine ve teçhizatı istisna kapsamında temin edebilmektedir.
Finansal kiralama şirketinin bu kapsamda temin edeceği makine ve teçhizatı, ilgili mevzuat uyarınca kiracının kullanımına bırakması ise 'teslim' hükmünde olmadığından genel esaslara göre katma değer vergisine tabidir.
KULLANILMIŞ MAKİNE İTHALİNDE
İmalat faaliyetinde bulunan bazı firmaların yatırım teşvik belgesi kapsamında kullanılmış yani ikinci el ya da az kullanılmış makine ve teçhizat ithal etmek istemektedirler. Bu şekilde ithal edilecek makinelere katma değer vergisimakine teçhizat istisnası istisna uygulanıp uygulanmayacağı hususunda duraksamaya varıldığı görülmektedir. Konuyu Katma Değer vergisi Kanunu’nu ilgili maddeleri açısından yorumlamaya çalışalım.
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun;
-1/1 inci maddesinde ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin, 1/2 maddesinde ise her türlü mal ve hizmet ithalinin katma değer vergisine tabi olduğu,
-13/d maddesinde, yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizat teslimleri ile belge kapsamındaki yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamalarının katma değer vergisinden istisna olduğu,
Şeklinde düzenlenmiştir.
Konu ile ilgili diğer bir düzenlemede de 95/7606 sayılı İthalat Rejimi Kararının 7’nci maddesidir.Eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu yani defolu ve yatık yani zamanla dayanıklılığını yitirmiş malların ithali bu Karar ile Ekonomi Bakanlığı’nın iznine bağlanmıştır.
Buna istinaden2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına ilişkin 2012/1 No.lu Tebliğ’in 'Kullanılmış Makine ve Teçhizat İthali' başlıklı 12’nci maddesinde kullanılmış makine ve teçhizat temininde,anılan Karar hükümleri ve sektörel kısıtlamalar göz önüne alınarak;İthalat Rejimi Kararı uyarınca yayımlanan Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Bazı Maddelere İlişkin Tebliğ hükümleri uyarınca ithali mümkün olan makine ve teçhizat katma değer vergisi istisnasındanİthalat Rejimi Kararının 7’nci maddesi uyarınca ithaline izin verilen makine ve teçhizat kapsamında ithal edilebilir. Ancak karayolu nakil vasıtaları bu uygulamanın dışına bırakılmıştır.
Buna göre; yatırım teşvik belgesine konu yatırımda doğrudan kullanılmak amacıyla ithal edilmek istenilen kullanılmış yani ikinci el makinenin;
- Yatırım teşvik belgesi eki global listelerde yer alması,
- İlgili mevzuat uyarınca teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilebilir nitelikte olması,
- Ve bu iznin alınması durumunda Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13/d maddesine göre katma değer vergisinden istisna edilmesi,
Koşullarının mevcut olması gerekmektedir. (Gelir İdaresi Başkanlığı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 19.10.2020 tarihli özelgesi de bu yöndedir).
Son iki yazımı vergi, muhasebe ve yatırımcılara yönelik yazılar yazarak genel sorunlardan ve özelikle güncel ekonomik ve sosyal sorunlardan biraz uzak kaldım. İzleyen yazım‘’camide içki içildi mi?!’’
Sabri Arpaç
sabriarpacymm@gmail.com
