Geçtiğimiz Şeker Bayramı öncesinden bu yana sözü edilen, “iktidarın” emekçiyi enflasyon altında ezdirmeme sözünün ardından, “herkes sevinecek” denilerek açıklanan ara “asgari ücret” zammı, kaygılarla birlikte yoksulluğun/ açlığın/ zorluğun süreceğini gösteriyor!
Üstelik “ek zammın” açıklanması öncesinde, “yılbaşından önce hem asgari ücrette hem memur maaşlarında hem emekli maaşlarında çok ciddi artışlar yaptık” diye anımsatılmaya çalışılan günden bu yanan “maaşların” başına ne geldiğini umursamayarak, gözlerden uzaklaştırarak…
Yılbaşında yapılan “tarihsel zam” diye tanımlanan artışla birlikte elektriğin, doğalgazın, akaryakıtın, yağın, şekerin, etin, sütün başına gelenlerden söz ediyorum; araç ederlerinin, konut ederlerinin, akıllı telefon ederlerinin, deniz kıyısında beş gün yaz dinlencesi ederinin, bayram tadında bayram geçirme ederinin, yeni giysi edinme ederinin, ayda bir çocuklarla cız/ bız yapma ederinin ne olduğunu sormuyorum!
Yılbaşından bu yana “ekmeğin” ederini soruyorum; ya da sözde yapılan “zam” ardından emekçinin sırtına sağanak biçiminde yağdırılan “aç kal” zorbalığını soruyorum!
***
Yılbaşından bu yana ederi artan ürünler, ederi düşen ürünler araştırılmış…
Ederi artan ürünler şöyle:
Antep fıstığı, elma, limon, toz şeker, yeşil mercimek, beyaz peynir, yoğurt, kaşar peynir, pirinç, tereyağı, zeytinyağı, kuru soğan, kuru incir, dana eti, ıspanak, nohut, mısırözü yağı, kuru kayısı, ayçiçek yağı, kuru fasulye, kırmızı mercimek, tavuk eti, havuç, kuru üzüm, patates, domates…
Ederi düşen ürünler de şunlar:
Salatalık, sivri biber, patlıcan, yumurta, yeşil soğan, maydanoz, kabak…
Ek “asgari ücret” zammını neresinden tutarsanız tutun, altı ay öncesinden bu yana oluşan “alım gücü” aşınmasını göreceksiniz!
Araştırmada şu not da belirtilmiş:
“1 Ocak 2022'de bir aylık net asgari ücret ile 333 litre motorin ya da 329 litre benzin alınırken zamlı yeni asgari ücretle bu miktarlar 1 Temmuz 2022’de 206 ve 202 litreye düştü. Asgari ücrete yüzde 29 zam gelmesine karşın asgari ücretli altı ay öncesine göre yüzde 38 daha az motorin satın alabiliyor.”
Araştırmalar, her “yeni başlayan günün”, emekçiler açısında daha da “zorlu” olacağını gösteriyor!
***
Asgari ücret 4 bin 253 liraydı,yapılan ara zam sonrasında 1 Temmuz 2022'den sonrası göz önünde tutularak yaklaşık yüzde 30’luk artışla 5 bin 500 liraya yükseldi.
Ek zam belirleme sürecine ilişkin “üreterek büyümeye devam eden güçlü Türkiye’nin emektarı işçileri enflasyonun negatif etkisinden korumak için özverili bir çalışma gerçekleştirildi” sözlerine yer verildi!
Yukarıda çıkartılan listeye, dar gelirlinin temel gereksinmesi arasında başlarda yer alan kirasını, elektriğini, doğalgazını eklemedim; bu bize, işçilerin “enflasyonun negatif etkisinden korumak için nasıl bir özveri” sorusunu çağrıştırmamalı mı?
Yapılan yüzde otuz ek zam, ya da bundan sonra ödenecek beşbinbeşyüz lira; emekçinin yaşamını sürdürmesinde ne denli kolaylıklar oluşturacak, hangi temel ürünleri zorlamadan edinebilecek, yaklaşan bayramda/ yaz dinlencesinde ne denli soluklanmasını sağlayacak?
Bu sorunun yanıtı hiç de zor değil aslında…
***
İşin daha da iyi bilinen bir sacayağı daha var…
“İktidar”, her nedenli “fahiş fiyatla” savaşacağını söyleseler de, ekonomiye ilişkin açıklamalarında gelecek ayların “çok iyi” olacağının sözünü verseler de, yurttaşın enflasyon altında ezilmeyeceğinin güvencesini verseler de, yollarla/ köprülerle/ park alanlarıyla bayram havası estireceklerini sıkça yinelese de hem yalanları hem beceriksizlikleri, hem de umarsızlıkları öyle belirgin duruyor ki…
Üç gün önce “en düşük emekli aylığına zam” dediler, bir gün sonra ekmekte “zamma yakın” artış odu, daha üstelik emeklinin cebine girmeden…
Dün açıklanan “asgari ücrete ek zam” ardından, pazartesi gününden sonra gelebilecek “zamları” düşünmüyorum bile!
Yılbaşı öncesinde açıklanan “tarihin en büyük asgari ücret zammının” ardından, yeni yıla içmeden sarhoş girmişti tüm emekçiler, yeni yılın/ yeni gününü anlayamadan elektriğe çarpılmış, kış ayazında kalmış, deniz dalgalarının vurgunun yemiş gibi sarsılmıştı!
“Çalışanları ezmedik, enflasyona ezdirmedik” denilmek yerine biraz umursamak gerekiyor yaşananları…
Emeğinin karşılıdır diye verilen aylığın, “alım gücünü/ insanca yaşama hakkını ” karşılaması gerekiyor her şeyden önce!
Emekçinin ekmeğinden her gün biraz çalarak, emeğin yüceliğini her gün biraz daha yok sayarak, açlığa/ yoksulluğa salı vererek bayramları da yaşanmaz ettiniz ya…
Yurttaşa yaşattığınız gibi yaşayın; ne diyeyim ki…